Page 184 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 184
lóc ®Õn tr−êng, kh«ng chØ ë tuæi häc sinh. Bëi vËy, nói Th¸i S¬n/ NghÜa mÑ nh− n−íc trong nguån
cã ai d¸m nãi r»ng m×nh häc thÕ lμ ®ñ råi! ch¶y ra; Tu ®©u cho b»ng tu nhμ/ Thê cha kÝnh
Nh−ng häc theo kiÓu g×? Häc ë ®©u? Còng mÑ, Êy lμ ch©n tu;... Cßn ng−êi M−êng th× nãi:
ng−êi Th¸i nhËn ®Þnh: Bè mÑ d¹y kh«ng b»ng C«ng bè b»ng bÓ/ C«ng mÑ b»ng trêi...
thÇy d¹y. ThÇy d¹y kh«ng b»ng suy nghÜ. TÊt c¶ ®Òu nãi vÒ c«ng ¬n cha mÑ thËt lín lao,
VËy häc quan träng nhÊt chÝnh l¹i lμ sù tù suy kh«ng cã ®iÒu g× h¬n ®−îc.
nghÜ. KÕt qu¶ viÖc häc hãa ra phô thuéc chÝnh vμo Kh«ng g× cao h¬n bè, "cao" ë ®©y lμ cao vÒ trÝ
mçi ng−êi! Mäi sù gióp ®ì cña bè mÑ, cña thÇy, tuÖ, vÒ hiÓu biÕt, vÒ sù nªu g−¬ng. Ng−êi cha ®−îc
cña b¹n còng chØ lμ rÊt phô mμ th«i! coi nh− l¸ cê cho con c¸i noi theo. Suy réng ra,
ng−êi cha ph¶i lo cho con mét ®êi sèng tinh thÇn,
KÎ nãi ngät ph¶i "cao" nhÊt ®Ó con c¸i häc hái, tiÕp b−íc.
S÷a mÑ ngät h¬n tÊt c¶, d−êng nh− c©u nãi
Ng−êi Th¸i cã c©u: KÎ nãi ngät cã hæ trong
quan niÖm ng−êi mÑ lo cho con c¸i nhiÒu h¬n vÒ
ruét/ KÎ nãi khÐo cã gÊu trong lßng.
mÆt nu«i d−ìng vËt chÊt.
Hæ vμ gÊu lμ thó d÷ ë rõng, vμ chóng còng ë
Tuy nhiªn, tinh thÇn vμ vËt chÊt cña cha mÑ
trong lßng kÎ xÊu, kÎ ¸c; mμ nguy h¹i thay, nh÷ng
kÎ ®ã th−êng hay nãi ngät, nãi khÐo. Còng ý Êy, ë dμnh cho con c¸i lμ nh÷ng nguån v« tËn vμ båi bæ
ng−êi Ba na lμ MiÖng n−íc, bông löa. Sù ®èi chäi cho nhau. Dßng s÷a nu«i con lín, sù ngät ngμo,
gi÷a n−íc vμ löa, ®Ó chØ râ sù tr¸i ng−îc gi÷a bÒ tr¾ng trong, lμnh m¹nh cña nã còng gãp phÇn t¹o
ngoμi vμ thùc chÊt bªn trong. nªn mét tÝnh c¸ch ngay th¼ng, mét t©m hån
ë ng−êi Kinh còng cã nh÷ng c©u ý t−¬ng tù nh−: trong s¸ng.
- MiÖng th¬n thít, d¹ ít ng©m C©u trªn lμ sù ghi nhËn c«ng cha nghÜa mÑ,
còng lμ sù kú väng cña con c¸i ®èi víi cha mÑ.
- MiÖng nam m«, bông mét bå dao g¨m.
Kh«ng g× cao h¬n bè, Kh«ng g× Lμm ... ¡n
ngät b»ng s÷a mÑ
Ra ®ång lμm tí, vÒ nhμ ®−îc ¨n
(D©n téc La Hñ)
Ra ®ång lμm quan, vÒ nhμ vªu mâm
Ng−êi Kinh cã nhiÒu c©u nh−: C«ng cha nh− (D©n téc Tμy - Nïng)
182 183
