Page 16 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Sau một thời gian nghiên cứu và chuẩn bị, Sau khi Đài Tiếng nói Việt Nam thông báo có
ngày 19 tháng 5 năm 1959, Đoàn vận tải quân sự 559 đợt gió mùa đông bắc lớn sẽ tràn về, Tiểu đoàn 603
được thành lập. Lực lượng nòng cốt đầu tiên của quyết định thuyền sẽ nhổ neo vào đêm 27 tháng 01
đoàn gồm hai tiểu đoàn, Tiểu đoàn 301 và Tiểu năm 1960, tức 30 Tết Canh Tý. Đó là chiếc thuyền
đoàn 603. của Đại đội 1. Đi trên thuyền gồm sáu người.
Tiểu đoàn 301 vận tải đường bộ gồm 500 cán Đúng 18 giờ, con thuyền rời bến, đi về hướng đông
bộ, chiến sĩ tuyển lựa từ Lữ đoàn 305 do Đại úy nam. Song vì gió mùa đông bắc, sóng to, thuyền bị
Chu Đăng Chữ và Đại úy Nguyễn Danh chỉ huy có chìm, các thủy thủ bị bắt” .
1
nhiệm vụ mở đường bộ vào Nam. Cuốn sách chỉ viết mấy dòng sơ lược vậy. Dẫu
Tiểu đoàn 603 gồm 107 cán bộ, chiến sĩ do thế, hơn chục năm trước, tôi đã tìm đến đó, sông
đồng chí Hồ Văn Xá làm tiểu đoàn trưởng, đồng Gianh, nơi có chiếc thuyền đầu tiên ra đi nhằm
chí Thượng úy Lưu Đức làm chính trị viên. Tiểu khai mở con đường, khai mở một phương thức
đoàn đóng quân ở thôn Thanh Khê, xã Thạch vận chuyển.
Trạch (huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình), bên bờ Sông Gianh những ngày ấy trong và xanh đến
sông Gianh. lạ! Gió từ thượng nguồn lướt trên mặt nước hắt
Nhiệm vụ của Tiểu đoàn 603 là nghiên cứu và lên se se. Tôi thả bộ hai bên bờ, chân lún chìm
thực hiện ý đồ của Tổng Quân ủy Trung ương, chi trong cát. Tôi men theo những làng chài tanh sặc
viện cho chiến trường bằng đường biển. Song, để hơi biển, luồn qua những rặng phi lao tươm tả vì
giữ bí mật, Tiểu đoàn ẩn dưới tên gọi: Tập đoàn gió, vì cát... Tôi tìm, quan sát, gắng phát hiện chút
đánh cá sông Gianh. dấu vết, dù mù mờ, của những tháng năm lịch sử
... Cuối năm 1959, mọi sự chuẩn bị cho chuyến xưa. Song vô vọng. Sông Gianh và cả Quảng Bình
vượt biển đầu tiên đã xong. Cấp trên đã chuẩn y đã khác trước. Đồng Hới như trong thần thoại vụt
kế hoạch. Chỉ chờ thời cơ, đó là khi có gió mùa trở thành một đô thị xinh xắn, khỏe khoắn. Khách
đông bắc tràn về. Gió mùa về, thuyền sẽ gặp sạn Hữu nghị, Cung văn hóa, Công ty xuất nhập
nhiều thuận lợi khi xuôi gió, xuôi sóng. khẩu và rất nhiều ngôi nhà bề thế khác đã khiến
Theo chủ trương của cấp trên, chuyến thuyền nơi đây mang dáng vẻ mới. Đồng Hới trở thành
đầu tiên của Tiểu đoàn 603 (Tập đoàn đánh cá _______________
sông Gianh) sẽ chở 5 tấn vũ khí và thuốc men cho 1. Xem Lịch sử Lữ đoàn 125, Nxb. Quân đội nhân dân,
Khu 5. Địa điểm cập bến là chân đèo Hải Vân. Hà Nội, 2001.

13 14