Page 154 - Microsoft Word - KE CHUYEN DANH NHAN VIET NAM....doc

Cuéc khëi nghÜa chuÈn bÞ ch−a ®−îc chu ®¸o
th× b¹i lé, ph¶i bïng næ sím, kÕt côc lµ chØ kÐo dµi
®−îc mÊy th¸ng ®· bÞ dËp t¾t. Cao B¸ Qu¸t hy
sinh. Ng−êi th©n cña «ng bÞ Vua Tù §øc ra lÖnh

tru di tam téc. V× thÕ mµ c¸c tr−íc t¸c cña nhµ hä Hå XU¢N H¦¥NG
Cao Ýt ng−êi d¸m tµng tr÷, nªn thÊt l¹c kh«ng Ýt.
Tuy nhiªn, s¸ng t¸c cña «ng ®Õn nay còng cßn Hå Xu©n H−¬ng sinh ra vµo kho¶ng cuèi thÕ kû
1
trªn ngh×n bµi. Qua c¸c s¸ng t¸c cña «ng, tõ XVIII ®Çu thÕ kû XIX . Bµ quª lµng Quúnh §«i,
nh÷ng t¸c phÈm ®Çu tiªn ®· thÊy lßng tin cña nhµ huyÖn Quúnh L−u, tØnh NghÖ An. Cha cña bµ lµ Hå
th¬ vµo ý chÝ, vµo tµi n¨ng cña m×nh. ¤ng sèng Phi DiÔn - mét «ng ®å nghÌo, bá quª ra d¹y häc ë
nghÌo, nh−ng khinh bØ nh÷ng kÎ khom l−ng, uèn vïng H¶i D−¬ng, Kinh B¾c ngµy tr−íc, vÒ sau lÊy
gèi ®Ó ®−îc giµu sang, vµ «ng tin r»ng m×nh tù mét c« g¸i hä Hµ lµm vî lÏ, sinh ra Hå Xu©n H−¬ng.
thay ®æi ®−îc cuéc ®êi m×nh. Qu¶ thùc, khÝ tiÕt Hå Xu©n H−¬ng sinh tr−ëng ë ®Êt B¾c, sèng cïng
cña mét nhµ nho “suèt ®êi chØ biÕt cói ®Çu b¸i l¹y víi cha mÑ ë ph−êng Kh¸n Xu©n, huyÖn VÜnh
hoa mai” vÉn cßn s¸ng m·i ®Õn ngµy nay. ThuËn, Hµ Néi (gÇn Hå T©y, Hµ Néi hiÖn nay).
NguyÔn H÷u TiÕn trong cuèn Giai nh©n di mÆc viÕt:
“Nhµ tr«ng xuèng Hå T©y", l¹i chó thªm “Sau, Xu©n
H−¬ng l¹i thiªn ra ë th«n Tiªn ThÞ, tæng Tiªn Tóc,
huyÖn Thä X−¬ng, b©y giê lµ phè Nhµ Thê, gÇn ®Òn
Lý Quèc S−". Khi ®· tr−ëng thµnh, bµ lµm mét ng«i
nhµ nhá ë gÇn Hå T©y, lÊy tªn lµ Cæ NguyÖt §−êng.

§©y chÝnh lµ n¬i Hå Xu©n H−¬ng thï tiÕp c¸c bËc
tao nh©n mÆc kh¸ch, cïng hä x−íng häa, b×nh th¬.

_______________

1. Theo Tõ ®iÓn t¸c gia ViÖt Nam, Nxb. V¨n hãa - TT,
1999, tr. 327, Hå Xu©n H−¬ng sinh n¨m 1772, mÊt n¨m 1822.
Cho ®Õn nay tiÓu sö Hå Xu©n H−¬ng vÉn lµ ®iÒu bÝ Èn
®èi víi chóng ta.

151 152