Page 149 - Microsoft Word - KE CHUYEN DANH NHAN VIET NAM....doc
P. 149
C¸c quan viªn l¹i hái lu«n: ch©m biÕm, ®¶ kÝch. Ngay tõ khi ®ã, «ng ®· tá th¸i
- ThÕ nhµ thÇy ®Þnh phóng c©u ®èi N«m hay ®é bÊt b×nh ®èi víi chÕ ®é phong kiÕn ®−¬ng thêi.
ch÷ ®Êy. N¨m 1848, Vua Tù §øc lªn ng«i. Cao B¸ Qu¸t
Cao B¸ Qu¸t tr¶ lêi: vÉn lµm mét chøc quan nhá ë ViÖn Hµn l©m. C«ng
- BÈm! Cã mÊy ch÷ ®· d¹y trÎ hÕt mÊt råi, giê viÖc cña «ng lµ s−u tÇm vµ s¾p xÕp c¸c v¨n th¬ cho
xin lµm N«m th«i ¹! vua xem. Tù §øc nghe tiÕng hai anh em hä Cao
C¸c «ng ®−îc thÓ l¹i lªn giäng: ®· l©u, mét h«m bÌn cho triÖu «ng vµo ®iÖn ®Ó
- õ, thÕ th× lµm ®i råi c¸c cô sÏ phñ chÝnh cho. xem mÆt vµ thö tµi häc.
Qu¸t bÌn h¾ng giäng råi ng©m r»ng: Vua ra ®ïa mét vÕ ®èi r»ng:
ThÊy xe thiªn cæ xÞch ®−a ra, kh«ng th©n thÝch NhÊt bµo song sinh nan vi huynh nan vi ®Ö;
nhÏ ®©u mµ khãc m−ín? NghÜa lµ:
T−ëng sù b¸ch niªn ®ïng nghÜ ®Õn, ®éng can Mét bäc sinh ®«i, khã lµm anh, khã lµm em;
trµng nªn nçi ph¶i th−¬ng vay! ý chØ hai «ng §¹t vµ Qu¸t sinh mét lÇn, khã
C¸c quan viªn nghe xong th¶y ®Òu th¸n phôc, biÕt ai lµ anh, ai lµ em.
kÐo ngay Qu¸t lªn chiÕu c¹p ®iÒu mêi cïng ®¸nh Cao B¸ Qu¸t liÒn ®èi l¹i mét c¸ch rÊt khÐo lÐo:
chÐn. Sau khi r−îu ®· ngµ ngµ, mÊy «ng cø g¹n Thiªn t¶i nhÊt ngé, h÷u thÞ qu©n h÷u thÞ thÇn.
hái m·i, Qu¸t ®µnh ph¶i x−ng tªn thËt. ThÕ lµ «ng NghÜa lµ:
nµo «ng nÊy giËt m×nh thon thãt, ®øng véi dËy Ngh×n n¨m gÆp mét, cã vua Êy, cã t«i Êy.
ch¾p tay xin lçi Qu¸t rèi rÝt. ý Cao B¸ Qu¸t muèn nãi cã «ng vua tµi giái
(nh− Tù §øc) th× míi cã ng−êi bÒ t«i tµi giái (nh−
3. Lu«n lu«n ®èi chäi vua
Cao B¸ Qu¸t).
Cao B¸ Qu¸t kh«ng nh÷ng næi tiÕng th«ng minh, Tù §øc rÊt hµi lßng vÒ vÕ ®èi nµy. Tuy nhiªn,
mµ cßn lµ ng−êi rÊt cã khÝ tiÕt. Kh«ng ph¶i tù nhiªn nhµ vua ®· kh«ng l−êng hÕt ®−îc chç th©m thóy
mµ ngay tõ thêi Êy, ng−êi ta ®· t«n «ng lµ “th¸nh cña vÕ ®èi, v× c©u nµy còng cã thÓ hiÓu theo nghÜa
Qu¸t". ¤ng ®Ëu cö nh©n n¨m 1831 (®êi Vua Minh kh¸c. Cã «ng vua nh− Tù §øc th× còng cã bÒ t«i
M¹ng), sau ®ã ra lµm quan. Song b¶n tÝnh «ng vèn nh− Cao B¸ Qu¸t ®Ó ®èi chäi l¹i (theo ý “Vá quýt
ngang ng¹nh, kh¶ng kh¸i, nh×n thÊy nh÷ng thãi h−, dµy cã mãng tay nhän"). Vµ ®ã còng chÝnh lµ c¸i ý
tËt xÊu cña vua, quan trong triÒu, «ng kh«ng tiÕc lêi l¾t lÐo cña hä Cao.
147 148
