Page 69 - Microsoft Word - KE CHUYEN DANH NHAN VIET NAM....doc
P. 69
NguyÔn Tr·i téi sai thiÕp giÕt vua, c¶ gia ®×nh «ng
ph¶i nhËn b¶n ¸n tru di tam téc.
Hai m−¬i n¨m sau, Lª Th¸nh T«ng sau khi xÐt
l¹i vô ¸n míi xuèng chiÕu röa oan cho «ng. Song
nçi oan øc ®· trë thµnh niÒm xãt th−¬ng suèt bao
thÕ kû cña nh©n d©n ta ®èi víi mét tµi n¨ng lçi l¹c NGUYÔN BIÓU
trªn mäi lÜnh vùc chÝnh trÞ, qu©n sù, ngo¹i giao, t−
t−ëng vµ v¨n hãa.
NguyÔn BiÓu (?-1413) ng−êi lµng B×nh Hå, huyÖn
3. NguyÔn Tr·i vµ sù nghiÖp v¨n ch−¬ng Chi La, tØnh NghÖ An (nay lµ x· Yªn Hå, huyÖn La
S¬n, tØnh Hµ TÜnh); ®ç Th¸i häc sinh cuèi ®êi TrÇn,
NguyÔn Tr·i ®Ó l¹i rÊt nhiÒu tr−íc t¸c v¨n
ch−¬ng, c¶ b»ng ch÷ H¸n vµ ch÷ N«m, bao gåm lµm quan ®Õn chøc TiÒn thÞ ngù sö, lµ mét «ng quan
c¸c lÜnh vùc v¨n häc, lÞch sö, ®Þa lý, luËt ph¸p, lÔ rÊt c−¬ng trùc, gan d¹, giái th¬ v¨n.
Håi ®ã, nh©n viÖc Hå Quý Ly c−íp ng«i, nhµ
nghi... song ®· bÞ thÊt l¹c sau vô ¸n LÖ Chi Viªn.
Mét sè t¸c phÈm lín cña NguyÔn Tr·i nh−: Qu©n Minh m−în cí kh«i phôc nhµ TrÇn, sai T−íng
trung tõ mÖnh tËp, B×nh Ng« ®¹i c¸o (V¨n chÝnh Tr−¬ng Phô mang qu©n sang x©m chiÕm n−íc ta.
luËn); øc trai thi tËp, Quèc ©m thi tËp (Th¬ phó); Khi b¾t ®−îc cha con hä Hå råi, qu©n Minh chia
D− ®Þa chÝ (§Þa lý),... n−íc ta lµm c¸c quËn, huyÖn vµ ®Æt d−íi quyÒn cai
trÞ cña chóng.
Vµo n¨m 1413, Tr−¬ng Phô kÐo qu©n vµo ®ãng
ë NghÖ An. Vua Trïng Quang thÕ yÕu l¸nh ë Hãa
Ch©u, ph¶i chän ng−êi t¹m ®i cÇu hßa víi Tr−¬ng
Phô ®Ó tÝnh kÕ chèng cù l©u dµi víi giÆc.
BÊy giê NguyÔn BiÓu ®ang gi÷ chøc TiÒn thÞ
ngù sö. MÆc dï biÕt qu©n Minh tr−íc ®©y ®· tõng
giÕt sø n−íc ta lµ NguyÔn Nh©n T− vµ Lª Ng©n,
nh−ng «ng vÉn kh¶ng kh¸i nhËn lÊy sø mÖnh
nÆng nÒ vµ nguy hiÓm Êy.
67 68