Page 68 - http://tvs.vsl.vn/trienlam

Bªn c¹nh giai tho¹i ®ã, d©n gian cßn truyÒn l¹i
mét giai tho¹i kh¸c nãi vÒ viÖc Hå T«ng Thèc ch÷a Mäi ng−êi ch−a hiÓu, th¾c m¾c th× «ng gi¶i thÝch:
th¬ V−¬ng Bét. V−¬ng Bét (650 - 676) lµ nhµ th¬ - Hai c©u Êy tuy hay, song dïng thõa ch÷. V× ë
næi tiÕng thêi §−êng (Trung Quèc) tù Tö An, tõ c©u trªn, ®· cã tÒ phi (cïng bay) råi th× tÊt nhiªn
nhá ®· næi tiÕng thÇn ®ång. N¨m ngoµi hai m−¬i ph¶i cã ý d÷ (víi) trong ®ã. Cßn ®· nãi nhÊt s¾c
tuæi, nh©n dÞp ®Õn dù b÷a tiÖc mõng TÕt Trïng (mét mµu) th× mÆc nhiªn lµ cã ý céng (cïng) trong
cöu (mïng 9 th¸ng 9 ©m lÞch) ë §»ng V−¬ng c¸c ®ã råi.
tù (Tùa g¸c §»ng Ph−¬ng) ngay trªn chiÕu tiÖc, Sau ®ã «ng söa l¹i hai c©u nh− sau:
®−îc coi lµ kiÖt t¸c l−u truyÒn mu«n thña. Nh−ng L¹c hµ c« lé tÒ phi
cuéc ®êi cña V−¬ng Bét rÊt ng¾n ngñi. N¨m hai Thu thñy tr−êng thiªn nhÊt s¾c.
m−¬i b¶y tuæi, trªn ®−êng sang Giao ChØ th¨m Mäi ng−êi nghe nãi, ®Òu phôc Hå T«ng Thèc
cha, «ng bÞ ®¾m thuyÒn vµ chÕt ®uèi trªn s«ng b¾t bÎ cã lý, vµ cho r»ng hai c©u cña «ng tuy vÒ
Ch−¬ng Giang. ©m h−ëng th× kh«ng b»ng hai c©u cña V−¬ng Bét,
Tôc truyÒn, tõ ®ã ë khóc s«ng nµy, cø vµo nh−ng vÒ mÆt v¨n tù th× qu¶ ®óng lµ gän gµng vµ
kho¶ng nöa ®ªm canh v¾ng, ng−êi ta th−êng nghe hµm sóc h¬n.
v¨ng v¼ng cã tiÕng ng©m hai c©u th¬ t¶ c¶nh ®Æc
s¾c trong bµi Tùa g¸c §»ng V−¬ng. Tõ ®ã, trªn khóc s«ng Êy, ng−êi ta kh«ng cßn
L¹c hµ d÷ c« lé tÒ phi nghe thÊy tiÕng ng©m th¬ cña V−¬ng Bét n÷a.
Thu thñy céng tr−êng thiªn nhÊt s¾c. Hå T«ng Thèc lµ ng−êi rÊt uyªn b¸c, ngoµi viÖc
NghÜa lµ: s¸ng t¸c «ng cßn biªn so¹n nhiÒu s¸ch, nh−: ViÖt
ChiÕc cß bay víi r¸ng sa sö c−¬ng môc (Sö ViÖt ®¹i c−¬ng vµ chi tiÕt), ViÖt
S«ng thu cïng víi trêi xa mét mµu. Nam thÕ chÝ (Ghi chÐp thÕ thø c¸c ®êi vua cæ ViÖt
Hå T«ng Thèc trong dÞp ®i sø Trung Quèc, nh©n Nam), Th¶o nhµn hiÖu tÇn thi tËp (TËp th¬ b¾t
mét buæi chiÒu m¸t, bÌn sai ng−êi chÌo thuyÒn d¹o ch−íc nãi vÒ ch÷ nhµn), Phó häc chØ nam (ChØ dÉn
ch¬i trªn khóc s«ng Ch−¬ng Giang, n¬i V−¬ng Bét häc phó),... song ®¸ng tiÕc t¸c phÈm ®Ó l¹i ®Õn nay
chÕt ®uèi. §−îc nh©n d©n ®Þa ph−¬ng kÓ cho nghe ®· mÊt m¸t gÇn hÕt. Nh− Phan Huy Chó còng
c©u chuyÖn trªn, Hå T«ng Thèc nghe råi, bÌn ra nãi: V× bÞ binh löa nay kh«ng cßn.
®øng mòi thuyÒn nãi to lªn r»ng: VÒ v¨n ch−¬ng nghÜa khÝ, Hå T«ng Thèc cßn ®Ó
- CÇn g× ph¶i dïng c¶ hai ch÷ d÷ (víi), céng l¹i mét bµi th¬ hay mµ nhiÒu s¸ch cßn nh¾c tíi.

66

65