Page 38 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 38
Nh÷ng lÇn tiÕp xóc, ®èi mÆt víi bän mËt th¸m "H«m nä t«i ®Õn th¨m «ng víi c¸i tªn HO BA ®Ó
cña Ph¸p trμ trén trong giíi ViÖt kiÒu yªu n−íc, t×m c¸ch biÕt ®−îc chÝnh x¸c ý nghÜ cña «ng. H«m
NguyÔn ¸i Quèc rÊt c¶nh gi¸c, kh«ng t¹o s¬ hë nay t«i kh«ng giÊu «ng n÷a r»ng t«i chÝnh lμ
cho chóng lîi dông. Sau ®©y lμ mét vÝ dô: NguyÔn ¸i Quèc, ng−êi ®· ký b¶n Yªu s¸ch cña
LÇn ®Çu tiªn hÑn gÆp £®ua, NguyÔn ¸i Quèc nh©n d©n An Nam vμ nhiÒu bμi viÕt kh¸c liªn quan
dïng mét tªn kh¸c vμ chuÈn bÞ mét lai lÞch kh¸c: ®Õn §«ng D−¬ng. V¶ l¹i, s¸ng nay «ng ®· gÆp t«i
"ChiÒu thø b¶y, t«i gÆp l¹i mét sinh viªn trÎ tõ trong c¸c bμn giÊy cña Phßng chê ë Bé (Thuéc ®Þa)".
Li«ng (Lyon) tíi, tªn lμ HO BA... T«i nãi chuyÖn §èi phã víi lò mËt th¸m b¸m riÕt tõng b−íc
víi anh ta b»ng tiÕng An Nam, vμ t«i nhËn ra anh ch©n, nhÊt lμ bän Gi¨ng, £®ua th−êng kiÕm cí
lμ mét ng−êi B¾c Kú. Anh ta hái t«i r»ng anh cã th¨m Ng−êi ë nhμ sè 6, phè Vila ®ª G«b¬lanh,
thÓ cïng víi c¸c «ng Phan V¨n Tr−êng vμ NguyÔn NguyÔn ¸i Quèc ph¶i bè trÝ nhiÒu ®Þa chØ kh¸c
¸i Quèc ®Êu tranh b¶o vÖ quyÒn lîi cña ng−êi An nhau ®Ó trùc tiÕp ho¹t ®éng hoÆc nhËn th− tõ cña
Nam mμ kh«ng sî trë ng¹i g× kh«ng?". ViÖt kiÒu yªu n−íc. Mét ®o¹n b¸o c¸o sau ®©y cña
Nh−ng £®ua còng ®¸nh h¬i thÊy HO BA cã thÓ Gi¨ng ph¶n ¸nh ®iÒu ®ã:
chÝnh lμ NguyÔn ¸i Quèc: "Ngμy 16-12-1919... NguyÔn ¸i Quèc vμ Ai
"T«i ch¾c anh ta lμ mét ng−êi cña nhãm NguyÔn Cam ®Õn C«ng ty Ghil¬min« (Guilleminot) ë sè
¸i Quèc nÕu kh«ng ph¶i chÝnh lμ NguyÔn ¸i Quèc, nhμ 22, phè Sat«®oong (Ch©teaudun) th× ®·
1
t«i tr¶ lêi anh ta r»ng: §ang lμ sinh viªn th× kh«ng thÊy Kh¸nh Ký vμ Lª V¨n Sao ë ®ã. Håi 7 giê
nªn bËn t©m vμo nh÷ng viÖc ®ã, v× cã thÓ cã h¹i cho 10 phót, Quèc vμ Ai Cam rêi nhμ nμy, mang
viÖc häc hμnh, nh−ng sau khi häc xong, anh tha hå theo mét gãi kh¸ to, xuèng tμu ®iÖn ngÇm t¹i
muèn lμm g× th× lμm tïy theo ý thÝch". bÕn L¬ P«l¬chiª (Le Poletier) ®Ó trë vÒ nhμ sè 6,
Vμ £®ua ®Ò nghÞ cÊp trªn: phè G«b¬lanh".
"CÇn cho thu thËp rÊt bÝ mËt nh÷ng tin tøc vÒ Sau nμy, theo lêi B¸c Hå kÓ l¹i: "V× ®Ò phßng
chμng thanh niªn nμy t¹i Li«ng, nh−ng kh«ng mËt th¸m, th− tõ anh em cho tin tøc hoÆc bμn
®−îc ®Ó anh ta nghi ngê r»ng ng−êi ta ®ang theo c«ng viÖc ®Òu göi ®Õn c¸c nhμ b¹n quen cña B¸c".
dâi m×nh".
__________
Mét tuÇn sau, ngμy 17-11-1919, NguyÔn ¸i Quèc
1. Lª V¨n Sao, mét thanh niªn ViÖt Nam yªu n−íc ë
thÊy kh«ng cÇn thiÕt thay tªn ®æi hä n÷a vμ ®·
cïng nhμ víi NguyÔn ¸i Quèc t¹i nhμ sè 6, phè Vila ®ª
nãi th¼ng víi £®ua r»ng: G«b¬lanh.
35 36
