Page 11 - http://tvs.vsl.vn/trienlam
P. 11
cách chống ảnh hưởng đồng hóa của văn hóa Hán;
giữ tiếng nói, phong tục và những nét văn hóa
riêng, từ đó chọn lọc tinh hoa của nền văn hóa
Hán và dung hòa sự căng thẳng kéo dài nhằm
tăng sức cho mình tự giải phóng. Có câu nói rất
TÍNH THỰC TIỄN TRONG VĂN HÓA
hay rằng, một dân tộc bị tiêu diệt về văn hóa, thì
ỨNG XỬ không còn gì để tự hào nữa, một dân tộc đã xa lìa
gốc Tổ dẫu có tiến hóa về vật chất cũng chỉ là tiến
Trong sự phát triển của dân tộc Việt, dấu ấn hóa đến chỗ tiêu diệt mà thôi. Trong lịch sử,
của lịch sử, của một xã hội nông nghiệp lúa nước không hiếm trường hợp những tộc người bị xâm
ảnh hưởng và chi phối rõ rệt đến cách ứng xử. lấn, nô dịch dần dần bị đồng hóa, hòa tan vào tộc
Sống định cư dựa vào nông nghiệp khiến người người có vị thế cao hơn. Người Việt Nam do hoàn
Việt gắn bó, hòa đồng thậm chí phụ thuộc vào cảnh địa lý, lịch sử hiểu rõ hơn ai hết ứng xử là
thiên nhiên, từ đấy hình thành lối tư duy tổng đối xử với người và tự xử với mình, họ đã tìm ra
hợp, biện chứng về tác động qua lại giữa các hiện một phương thức ứng xử để trải qua bao nhiêu
tượng và sự vật. Tác động của các cuộc xâm lăng biến động thăng trầm, mà không bị đồng hóa,
và sự nô dịch hàng nghìn năm, ảnh hưởng sâu sắc vẫn giữ được bản sắc riêng, hòa đồng mà không
khiến người Việt phải gắng tìm cho mình một con bị hòa tan.
đường riêng để tồn tại và phát triển. Lịch sử phát triển của dân tộc Việt luôn gắn
Trải qua gần một nghìn năm Bắc thuộc, văn liền với nạn ngoại xâm và sự tác động hoành
hóa Hán xâm nhập nước ta và một sự tiếp xúc ép hành của thiên tai. Một xã hội nông nghiệp tự cấp
buộc đã xảy ra. Phong kiến phương Bắc luôn luôn tự túc, lại luôn bị nạn xâm lăng của ngoại bang
muốn tìm cách đưa ra những chuẩn mực văn hóa đưa đến một câu hỏi: con người phải ứng xử thế
cho dân Việt bằng cách “đem thi thư để biến tục nào để tồn tại và phát triển? Vấn đề được đặt ra
nước, lấy nhạc lễ để sửa lòng người” nhằm truyền và đã được giải quyết, biểu hiện rõ rệt nhất trong
bá phong tục tập quán, áp đặt chế độ chính trị, xã sự cố kết cộng đồng.
hội vào mọi lĩnh vực trong đời sống của người Nền văn hóa cổ truyền và kết cấu làng xã đóng
Việt. Ngược lại, văn hóa Việt, vốn là sản phẩm một vai trò quyết định. Khi có sự thâm nhập theo
của một xã hội nông nghiệp lúa nước, lại luôn tìm lối cưỡng bức của văn hóa Hán, cuộc sống làng xã
9 10