Page 725 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

“Sự nghiêm túc trong công việc, tính nguyên tắc tổ chức của anh

Tô (tên gọi thân mật đồng chí Phạm Văn Đồng - B.T) cũng được thể
hiện một cách rất văn hóa, nhẹ nhàng mà nếu chỉ thoáng qua thì
khó thấy được hết. Chưa một lần chứng kiến anh lớn tiếng với ai,

nhưng tôi cảm nhận được đằng sau những lời lẽ ôn tồn, nhỏ nhẹ của
anh, nhiều khi là cả sự nhận xét, phê phán rất nghiêm khắc” .
1
Đồng chí Võ Văn Kiệt cũng nhìn thấy ở trong phong thái ung

dung tự tại của đồng chí Phạm Văn Đồng cả một chiều sâu thâm
thuý của một nhà chính trị vĩ đại, không bao giờ nóng vội một khi
tình huống thiên thời, địa lợi, nhân hòa chưa được xác lập: “Khi còn

ở Thành phố Hồ Chí Minh, khi làm “phó” cho anh và cả khi nhận
trách nhiệm làm Thủ tướng Chính phủ, trước những quyết định
quan trọng, tôi thường tới xin ý kiến của anh Tô. Tuy không thường

tỏ ra vồ vập trước những đề xuất mang tính đột phá mạnh bạo,
nhưng anh Tô luôn ủng hộ, khuyến khích những ý tưởng đổi mới. Sự
ủng hộ của anh ngay đối với những vấn đề nóng bỏng cũng rất mực

ôn hòa và làm người nghe thấy dường như được anh thuyết phục cần
có sự kiên nhẫn cần thiết để chuẩn bị mọi mặt và nếu còn quá sớm
thì biết chờ đợi thời điểm thích hợp” .
2
Chắc chắn phải là người cũng có tâm sự rất gần gũi thì mới có

thể viết nên những dòng như sau:
“Bên trong con người hết mực bình dị Phạm Văn Đồng ấy là cả

một nghị lực phi thường. Nghị lực không chỉ ở chỗ anh đã dẻo dai,
kiên định góp sức chèo lái con thuyền cách mạng Việt Nam qua bao
thác ghềnh trên cương vị người đứng đầu Chính phủ và sau này là
Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Gần anh, mọi người đều

thấy được anh truyền vào mình sự lạc quan, phấn chấn và niềm tin,

1, 2. Phạm Văn Đồng trong lòng nhân dân Việt Nam và bạn bè quốc tế
(Hồi ký), Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2002, tr.86, 84-87.

723