Page 68 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Chương II: THAM GIA KHỞI NGHĨA NAM KỲ... 63 64 VÕ VĂN KIỆT - TIỂU SỬ

Theo chỉ đạo của tổ chức Đảng, Phan Văn Hòa cùng Mặc dù cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ thất bại, nhưng do
đồng chí Nguyễn Thị Hồng trà trộn vào những người đi một phần đã có dự liệu trước, nên hệ thống liên lạc của
gặt mướn, theo xuồng đi từ Vũng Liêm đến Càng Long, Xứ ủy và Liên Khu ủy vẫn được giữ vững, tiếp tục tổ
xuôi theo con nước xuống Trà Ôn rồi đến Phát Sinh chức chỉ đạo móc nối, đưa đón các đồng chí đang bị địch
(nay là huyện Hồng Dân), tiếp đó là về làng Vĩnh truy bắt ở nhiều địa phương tập hợp về U Minh.
Thuận, Chắc Băng, vào Kênh Ba rồi đi vào U Minh. Dưới sự chỉ đạo của Xứ ủy và Liên Khu ủy, khoảng
Trên đường đi, bị địch tra xét nhiều lần, nhưng nhờ có cuối tháng 12-1940, dưới sự chủ trì của đồng chí Phan
sự che chở, giúp đỡ của nhân dân (trong đó có ông Văn Khỏe, Xứ ủy viên kiêm Bí thư Liên Tỉnh ủy Cần

Hương hào Biểu giúp đỡ 200 đồng; khi bị tên Nhạc Hạp Thơ (sau đổi thành Hậu Giang), Hội nghị cán bộ các
(ở Tân An) phát hiện, chị Hồng dùng số tiền đó đút lót tỉnh (trong Liên tỉnh) được tổ chức tại khu vực rừng U
cho hắn), đồng chí Phan Văn Hòa và những chiến sĩ Minh (thuộc xã Vĩnh Thuận, quận Phước Long, tỉnh
cách mạng đã thoát khỏi sự tuy tìm của địch, về tới cơ Rạch Giá). Đồng chí Võ Văn Kiệt tham dự hội nghị với
sở của ta ở U Minh an toàn. tư cách là cán bộ của Liên Tỉnh ủy.
Rừng U Minh khi đó còn rất rộng (ước chừng Tại hội nghị này, nhiều nội dung quan trọng về hoạt
khoảng trên 100.000 ha), rậm rạp, um tùm các loại cây động, tổ chức chỉ đạo của các cơ sở Đảng đã được đề cập,
1
tràm, đước, mớp... ngập nước, dây leo chằng chịt, kênh trong đó hội nghị tập trung phân tích nguyên nhân thất
rạch dọc ngang. Từ những ngày đầu thực dân Pháp đến bại của cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ, kiểm điểm tình hình ở

xâm lược, vùng U Minh Thượng đã là căn cứ của nghĩa các địa phương sau khởi nghĩa.
quân Nguyễn Trung Trực; sau đó là căn cứ của thủ lĩnh
nghĩa quân Chủ Chọt (người Khmer, ông đã vận động Sau khi xem xét, đánh giá về tình hình ở Rạch Giá,
nhân dân nổi dậy chống thực dân Pháp). U Minh bây hội nghị nhận định, phong trào cách mạng ở đây vẫn
giờ là nơi đóng căn cứ của Xứ ủy Nam Kỳ và Liên Khu tương đối ổn định. Do không bị khủng bố nặng sau khởi
ủy miền Tây (gồm Hậu Giang, Trà Vinh, Sóc Trăng, Vĩnh nghĩa Nam Kỳ, nên các cơ sở Đảng và phong trào cách
Long, Bạc Liêu, Cà Mau ngày nay). mạng không bị tổn thất lớn như ở các địa phương khác.
Thị xã Rạch Giá lúc này có cơ sở Đảng mạnh trong các
_________ nhà máy và trong thợ thủ công. Cơ sở Đảng và cơ sở

1. Theo lời của đồng chí Võ Văn Kiệt trong bài phát biểu tại quần chúng ở nhiều nơi trong tỉnh nhìn chung vẫn được
cuộc hội thảo về căn cứ U Minh. Tài liệu ghi âm của Ban Tuyên
giáo Tỉnh ủy Kiên Giang, bản sao lưu tại Viện Hồ Chí Minh. giữ vững. Mặt khác, tỉnh Rạch Giá có rừng U Minh là