Page 13 - 9786045773079
P. 13
vỏ bưởi nướng thơm thơm, đằm đặm, nơi gương mặt - Nên đề năm tháng như thế nào? - Cụ Kỳ nói
của mọi người rạng rỡ thêm lên. Các bà ngồi quanh như giải thích cho riêng tôi. Năm tháng Việt Nam
những cơi trầu tươi, những ấm nước mới mà kể hồi đó gắn liền với niên hiệu của từng ông vua. Mà
chuyện khoai lúa, lợn gà, chuyện con chơi, con học với triều Nguyễn cho đến lúc này người ta chỉ biết
và mọi người càng thấy thương mến nhau hơn. có vua Hàm Nghi. Họ chỉ thừa nhận vị vua đã
Các bác đàn ông thì cởi mở ở những câu chuyện đứng về phía nhân dân mà kháng chiến ấy. Có ý
khác. Nhiều bác mới ở ngoài đồng về, chân còn ngấn kiến đề nghị thật tích cực: “Ta nên lấy niên hiệu
bùn ruộng. Đối với họ, điều mừng thường giấu kín của ông vua không theo giặc: “Hàm Nghi lục
trong lòng. Để giữ được điều mừng, họ nghĩ đến niên”... cứ thế mà khai”. Các bác trai ngồi nghe,
1
những điều lo. Đó là sưu thuế, phu đài, tạp dịch sắp sự đồng tình biểu lộ trên nét mặt. Họ nghĩ đến
tới và hiện tượng đói kém của những mùa qua. Ai những ngày đầu dựng cờ Cần Vương cứu nước. Cụ
cũng thấy cuộc sống có nhiều mối lo mà riêng mình Hoàng Đường thận trọng ngồi chờ kết quả cuộc
không lo nổi. bàn bạc chung. Một ý kiến khác bày tỏ cái ý kín
1
Bà Hoàng Thị Loan thì tỏ rõ nỗi sung sướng
sau kỳ sinh nở mẹ tròn con vuông. Tuy dáng bộ đáo hơn: “Bề ngoài người ta muốn ghi sao thì mặc.
còn mệt mỏi nhưng đôi môi bà tươi đỏ và cặp mắt Còn ta, ta cứ ghi vào gia phả: năm Canh Dần
2
thật minh mẫn. Bà chào đón mọi người và mải tháng Tư mùng một thế là được”.
nhìn người con nhỏ lim dim ngủ, lòng đầy thư thái, Ông Sắc nhận ra là phải lẽ, sao lại bắt con nhỏ
tin yêu. mình phải đội cái niên hiệu nặng nề của người khác
Căn nhà ông Nguyễn Sinh Sắc không đủ chỗ trên cột tháng năm sinh.
2
ngồi. Một số người có ít chữ nghĩa, đi sang nhà ông Ở vùng quê này, sự thay “trật tự”, phá “kỷ
ngoại, ở đó người ta đang bàn chuyện làm giấy khai cương” cứ được bàn đến một cách hồn nhiên như
sinh cho cậu bé. vậy đó.
___________
___________
1. Hoàng Thị Loan (1868-1901), con gái đầu của cụ
Hoàng Đường. 1. Triều vua Hàm Nghi năm thứ sáu. Vua Hàm Nghi
2. Nguyễn Sinh Sắc (1862-1929), khi vào thi Hội đổi là lên ngôi năm 1884, vì phát động phong trào yêu nước chống
Nguyễn Sinh Huy, đậu Cử nhân khoa Giáp Ngọ (1894), đậu Pháp nên ông bị thực dân Pháp bắt và đày sang Angiêri.
Phó bảng khoa Tân Sửu (1901), lấy hiệu là Trí Hiếu, Trí Đễ. 2. Tức ngày 19 tháng 5 năm 1890.
11 12