Page 13 - 9786045773079
P. 13

vỏ bưởi nướng thơm thơm, đằm đặm, nơi gương mặt                                         - Nên đề năm tháng như thế nào? - Cụ Kỳ nói
                 của mọi người rạng rỡ thêm lên. Các bà ngồi quanh                                    như giải thích cho riêng tôi. Năm tháng Việt Nam
                 những cơi trầu tươi, những  ấm nước mới mà kể                                        hồi đó gắn liền với niên hiệu của từng ông vua. Mà
                 chuyện khoai lúa, lợn gà, chuyện con chơi, con học                                   với triều Nguyễn cho đến lúc này người ta chỉ biết
                 và mọi người càng thấy thương mến nhau hơn.                                          có vua Hàm Nghi. Họ chỉ thừa nhận vị vua  đã
                     Các bác đàn ông thì cởi mở ở những câu chuyện                                    đứng về phía nhân dân mà kháng chiến ấy. Có ý
                 khác. Nhiều bác mới ở ngoài đồng về, chân còn ngấn                                   kiến đề nghị thật tích cực: “Ta nên lấy niên hiệu
                 bùn ruộng. Đối với họ, điều mừng thường giấu kín                                     của ông vua không  theo giặc: “Hàm Nghi lục
                 trong lòng.  Để giữ  được  điều mừng, họ nghĩ  đến                                   niên”...  cứ thế mà khai”. Các bác trai ngồi nghe,
                                                                                                             1
                 những điều lo. Đó là sưu thuế, phu đài, tạp dịch sắp                                 sự  đồng tình biểu lộ trên nét mặt. Họ nghĩ  đến
                 tới và hiện tượng đói kém của những mùa qua. Ai                                      những ngày đầu dựng cờ Cần Vương cứu nước. Cụ
                 cũng thấy cuộc sống có nhiều mối lo mà riêng mình                                    Hoàng  Đường thận trọng ngồi chờ kết quả cuộc
                 không lo nổi.                                                                        bàn bạc chung. Một ý kiến khác bày tỏ cái ý kín
                                          1
                     Bà Hoàng Thị Loan  thì tỏ rõ nỗi sung sướng
                 sau kỳ sinh nở mẹ tròn con vuông. Tuy dáng bộ                                        đáo hơn: “Bề ngoài người ta muốn ghi sao thì mặc.
                 còn mệt mỏi nhưng đôi môi bà tươi đỏ và cặp mắt                                      Còn ta, ta  cứ ghi vào gia phả: năm Canh Dần
                                                                                                                          2
                 thật minh  mẫn. Bà chào  đón mọi người và mải                                        tháng Tư mùng một  thế là được”.
                 nhìn người con nhỏ lim dim ngủ, lòng đầy thư thái,                                      Ông Sắc nhận ra là phải lẽ, sao lại bắt con nhỏ
                 tin yêu.                                                                             mình phải đội cái niên hiệu nặng nề của người khác
                     Căn nhà ông Nguyễn Sinh Sắc  không đủ chỗ                                        trên cột tháng năm sinh.
                                                     2
                 ngồi. Một số người có ít chữ nghĩa, đi sang nhà ông                                     Ở vùng quê này, sự thay “trật tự”, phá “kỷ
                 ngoại, ở đó người ta đang bàn chuyện làm giấy khai                                   cương” cứ được bàn đến một cách hồn nhiên như
                 sinh cho cậu bé.                                                                     vậy đó.
                 ___________
                                                                                                      ___________
                     1. Hoàng Thị Loan (1868-1901), con gái đầu của cụ
                 Hoàng Đường.                                                                            1. Triều vua Hàm Nghi năm thứ sáu. Vua Hàm Nghi
                     2. Nguyễn Sinh Sắc (1862-1929), khi vào thi Hội đổi là                           lên ngôi năm 1884, vì phát động phong trào yêu nước chống
                 Nguyễn Sinh Huy, đậu Cử nhân khoa Giáp Ngọ (1894), đậu                               Pháp nên ông bị thực dân Pháp bắt và đày sang Angiêri.
                 Phó bảng khoa Tân Sửu (1901), lấy hiệu là Trí Hiếu, Trí Đễ.                             2. Tức ngày 19 tháng 5 năm 1890.
                                                                  11                                  12
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18