Page 14 - 9786045773079
P. 14

vỏ bưởi nướng thơm thơm, đằm đặm, nơi gương mặt   - Nên đề năm tháng như thế nào? - Cụ Kỳ nói
 của mọi người rạng rỡ thêm lên. Các bà ngồi quanh   như giải thích cho riêng tôi. Năm tháng Việt Nam
 những cơi trầu tươi, những  ấm nước mới mà kể   hồi đó gắn liền với niên hiệu của từng ông vua. Mà
 chuyện khoai lúa, lợn gà, chuyện con chơi, con học   với triều Nguyễn cho đến lúc này người ta chỉ biết
 và mọi người càng thấy thương mến nhau hơn.   có vua Hàm Nghi. Họ chỉ thừa nhận vị vua  đã
 Các bác đàn ông thì cởi mở ở những câu chuyện   đứng về phía nhân dân mà kháng chiến ấy. Có ý
 khác. Nhiều bác mới ở ngoài đồng về, chân còn ngấn   kiến đề nghị thật tích cực: “Ta nên lấy niên hiệu
 bùn ruộng. Đối với họ, điều mừng thường giấu kín   của ông vua không  theo giặc: “Hàm Nghi lục
 trong lòng.  Để giữ  được  điều mừng, họ nghĩ  đến   niên”...  cứ thế mà khai”. Các bác trai ngồi nghe,
                         1
 những điều lo. Đó là sưu thuế, phu đài, tạp dịch sắp   sự  đồng tình biểu lộ trên nét mặt. Họ nghĩ  đến
 tới và hiện tượng đói kém của những mùa qua. Ai   những ngày đầu dựng cờ Cần Vương cứu nước. Cụ
 cũng thấy cuộc sống có nhiều mối lo mà riêng mình   Hoàng  Đường thận trọng ngồi chờ kết quả cuộc
 không lo nổi.   bàn bạc chung. Một ý kiến khác bày tỏ cái ý kín
 1
 Bà Hoàng Thị Loan  thì tỏ rõ nỗi sung sướng
 sau kỳ sinh nở mẹ tròn con vuông. Tuy dáng bộ   đáo hơn: “Bề ngoài người ta muốn ghi sao thì mặc.
 còn mệt mỏi nhưng đôi môi bà tươi đỏ và cặp mắt   Còn ta, ta  cứ ghi vào gia phả: năm Canh Dần
                                      2
 thật minh  mẫn. Bà chào  đón mọi người và mải   tháng Tư mùng một  thế là được”.
 nhìn người con nhỏ lim dim ngủ, lòng đầy thư thái,   Ông Sắc nhận ra là phải lẽ, sao lại bắt con nhỏ
 tin yêu.        mình phải đội cái niên hiệu nặng nề của người khác
 Căn nhà ông Nguyễn Sinh Sắc  không đủ chỗ   trên cột tháng năm sinh.
 2
 ngồi. Một số người có ít chữ nghĩa, đi sang nhà ông   Ở vùng quê này, sự thay “trật tự”, phá “kỷ
 ngoại, ở đó người ta đang bàn chuyện làm giấy khai   cương” cứ được bàn đến một cách hồn nhiên như
 sinh cho cậu bé.     vậy đó.
 ___________
                 ___________
 1. Hoàng Thị Loan (1868-1901), con gái đầu của cụ
 Hoàng Đường.        1. Triều vua Hàm Nghi năm thứ sáu. Vua Hàm Nghi
 2. Nguyễn Sinh Sắc (1862-1929), khi vào thi Hội đổi là   lên ngôi năm 1884, vì phát động phong trào yêu nước chống
 Nguyễn Sinh Huy, đậu Cử nhân khoa Giáp Ngọ (1894), đậu   Pháp nên ông bị thực dân Pháp bắt và đày sang Angiêri.
 Phó bảng khoa Tân Sửu (1901), lấy hiệu là Trí Hiếu, Trí Đễ.   2. Tức ngày 19 tháng 5 năm 1890.
    11           12
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19