Page 24 - 9786045773079

một buổi bà tôi về thăm nhà, cụ cố gợi chuyện bàn bé đã nhanh nhẹn tháo vát; bốn năm sau sinh anh
giải mãi bà tôi mới thật thanh thoát. Nguyễn Tất Đạt, người con trai có khối óc thông
Dì Loan biết bà tôi tạm thời có những lo nghĩ minh hiếm thấy; và đến năm 1890, gia đình và quê
như thế nhưng dì rất vững tâm. Dì biết những hương đất nước đón chào một người con mới, cậu
băn khoăn đó cũng là lòng ân cần của mẹ lúc Nguyễn Sinh Cung.
mình sắp ra cửa nhà. Dì chỉ nói với bà tôi: “Có Cứ mỗi lần một người cháu ra đời lại đem đến
lưng có vai thì có khoai có lúa”. Điều dì tìm thấy cho gia đình họ Hoàng một niềm vui lớn.
và tin được ở dượng tôi là một tấm lòng, một ý chí. Cụ Đường đến thăm cháu giữa lúc hai con đang
Nghĩ như thế, dì tôi đã cùng người bạn đời bước cùng trò chuyện. Nhìn khuôn mặt cậu Cung đang
vào cuộc sống chung mà dì biết trước là sẽ không lúc ngủ ngon, cụ thấy như tất cả nguồn vui được
ít gian khổ. thể hiện ở đây. Cứ mỗi lúc ngừng giảng bài, cụ lại
Thế là một gia đình mới được hình thành. nghĩ đến khuôn mặt có đôi mắt trong sáng ấy, nên
Sát cạnh cây thị mà cụ Hoàng Thế Kỳ đã chỉ,
một ngôi nhà nhỏ được dựng lên bằng gỗ tre lấy từ thường giữa hai giờ học, cụ lại đến bên võng, bế
trong vườn, có nứa đại ngàn làm vách, có mía bãi cháu lên hôn vào đôi má thơm thơm, bụ bẫm. Lần
sông làm mái, đủ che nắng mùa hạ, chắn gió mùa này cụ cũng chỉ ghé thăm cháu một lúc. Cụ biết
đông. Cuộc sống đơn sơ đã không hạn những trang giữa hai con còn có những điều cần nói. Cụ muốn
sách mở và vẫn rộng đường thoi đưa. “Sáng trăng họ được tự nhiên.
trải chiếu hai hàng. Bên anh đọc sách, bên nàng Bà Loan đón nhận sự thăm hỏi của cha. Bà lại
quay tơ”, cảnh ấy vẫn thường diễn ra sau những cúi xuống nhìn người con nhỏ. Đôi tay bà chỉ dừng
buổi đồng áng nắng mưa. lại mỗi khi hết một con suốt. Tuy nhiên, chiếc tao
Rời nhà riêng của mình mấy bước chân là đến võng vẫn đung đưa đều đều.
nhà ông ngoại. Một ấm chè xanh vừa chín, có cả Khi cụ Đường dời gót, hai bà lại tiếp tục câu
xóm giềng cùng uống. Một buồng cau đến thì dẻo chuyện về đêm phường vải. Bà An nói, trong đó như
hạt, riêng nhà mình ăn không ngon. Buổi đầu hôm có cả lời trách móc của chính mình:
sớm mai, khi tắt đèn tối lửa, xóm thôn cùng đùm - Người ta cứ hỏi sao lâu nay không thấy chị tới?
bọc, chở che.
Trong ngôi nhà bình dị ấy, năm 1884, vợ chồng Bà Loan vẫn khiêm nhường dù là trò chuyện
ông Sắc sinh chị Nguyễn Thị Thanh, một cô gái từ với em:

21 22