Page 123 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

hoang, mở thêm công trình thủy lợi, mở thêm số chính khách đến mua chuộc, dụ dỗ Huỳnh
trường học... Trên cương vị chủ nhiệm kiêm chủ Thúc Kháng nhưng đều bị cụ từ chối.
bút, Huỳnh Thúc Kháng đã dùng báo Tiếng dân để Sau khi đảo chính Pháp, Nhật tuyên bố “trao
khẳng định vai trò của dân là “đầu mối của nước”, trả độc lập” cho Việt Nam, đưa Bảo Đại ra làm

nói lên tiếng nói và khát vọng của dân. Quốc trưởng. Để chuẩn bị cho sự ra đời của nội
Là người trọng danh dự, thẳng thắn, cương các mới, Bảo Đại cho người hai lần đến mời
trực, không xu nịnh, a dua, làm theo sự sai khiến, Huỳnh Thúc Kháng vào gặp hoàng đế để bàn việc
ép buộc, ngày 2-10-1928, tại kỳ họp thường niên nước, nhưng đều bị từ chối.
của Viện dân biểu, Huỳnh Thúc Kháng đã lên Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám đã
tiếng chỉ trích kịch liệt đường lối phản dân chủ truyền cho Huỳnh Thúc Kháng một luồng sinh
của bọn thực dân và tuyên bố từ chức Viện trưởng khí mới. Để thành lập Chính phủ liên hiệp kháng
Viện dân biểu, trở về với công việc của báo Tiếng chiến, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi điện mời
dân, tiếp tục cuộc đấu tranh đòi các quyền tự do, Huỳnh Thúc Kháng ra nhậm chức Bộ trưởng Bộ
dân chủ trên mặt trận báo chí. Nội vụ. Sau nhiều lần từ chối, cuối cùng, với một
Trước sự cương trực và thái độ kiên quyết tấm lòng vì nước vì dân, “thương Cụ Hồ vất vả
của Huỳnh Thúc Kháng không chịu để tờ báo bị quá”, lại nhận ra phe cánh Nguyễn Hải Thần chỉ
lợi dụng phục vụ cho mưu đồ xấu xa của nhà cách mạng đầu lưỡi, Huỳnh Thúc Kháng đồng ý
cầm quyền, ngày 21-4-1943, Toàn quyền Đông giữ chức Bộ trưởng Bộ Nội vụ theo đề nghị của
Dương Đờcu (Decoux) ký nghị định đình bản Chủ tịch Hồ Chí Minh.
báo Tiếng dân. Trên cương vị Bộ trưởng Bộ Nội vụ, Huỳnh
Sau khi báo Tiếng dân bị đình bản, Huỳnh Thúc Kháng đã có nhiều đóng góp quan trọng cho
Thúc Kháng thường lui tới trò chuyện với “Ông hoạt động của Chính phủ.
già Bến Ngự” (Phan Bội Châu). Lúc này gần 70 Ngày 29-5-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký
tuổi, đã trải qua bao thất bại đắng cay trong bước Sắc lệnh số 82-SL cử Bộ trưởng Bộ Nội vụ Huỳnh
đường cứu nước, Huỳnh Thúc Kháng không ngả Thúc Kháng thay Người ký những công văn
lòng, vẫn mong “có một ngày thổi cháy lại đốm thường ngày và chủ tọa Hội đồng Chính phủ khi
lửa nhiệt tình ái quốc” còn âm ỉ trong lòng. Người đi vắng.
Để thiết lập một chính quyền tay sai bản xứ, Ngày 31-5-1946, trước khi cùng phái đoàn
sau khi vào Đông Dương, nhiều lần Nhật cho một Việt Nam sang Pháp, Chủ tịch Hồ Chí Minh tin

119 120