Page 52 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 52

d−íi sù chØ huy cña «ng Phan Béi Ch©u, ®Þnh lµm  th¾p ®Ìn,  dÇu s¸nh ra, thÇy liÒn ra cho häc trß
 mét cuéc b¹o ®éng ®¸nh chiÕm thµnh NghÖ An   mét vÕ ®èi:
 1
 vµo ngµy lÔ ChÝnh trung . Song v× bªn ®Þch ®Ò
                         Th¾p ®Ìn lªn dÇu v−¬ng ra ®Õ.
 phßng nghiªm ngÆt, néi øng kh«ng hµnh ®éng
                    Cã häc trß lín tuæi ®èi ngay:
 ®−îc, c«ng viÖc ph¶i ®×nh chØ. ThÇy th−êng göi
 g¾m t©m sù yªu n−íc vµ c¨m thï giÆc vµo nh÷ng  §èt nhang råi giã qu¹t bay tµn.
 bµi gi¶ng cho häc trß. ThÇy thÝch ng©m bµi th¬
                    Trß NguyÔn TÊt Thµnh xin ®èi:
 “§iÕu V−¬ng Thóc MËu” cña mét nhµ nho viÕng
                                                               1
                         C−ìi ngùa dong th¼ng TÊn lªn §−êng .
 th©n phô:
                    ThÇy gi¸o  khen c¶ hai c©u ®èi cña hai trß,
 “L¨ng l¨ng kú khÝ tû Kú S¬n,
                 nh−ng víi c©u sau cña trß TÊt Thµnh, thÇy cho
 BÊt tö ninh dung nghÞch lç hoµn.
                 r»ng ®èi tho¸t h¬n, thÓ hiÖn ý chÝ vµ hoµi b·o lín
 T¸ vÊn phÇn l¨ng hµ xø t¹i?
                 h¬n, kh«ng gß bã víi nghÜa ®en cña tõng tõ trong
 2
 T¶ biªn Hång LÜnh, h÷u Kim Nhan” .
                 vÕ ®èi.
 DÞch nghÜa:        Häc víi thÇy V−¬ng Thóc Quý, TÊt Thµnh c¶m
                 thÊy rÊt tho¶i m¸i, dÔ hiÓu, v×  thÇy thøc  thêi,
 Tµi khÝ l¹ cña «ng vßi väi nh− nói Kú S¬n,
                 kh«ng nÖ cæ, kh«ng b¾t häc trß nhåi sä cæ v¨n theo
 Kh«ng chÕt th× kh«ng ®Ó cho qu©n giÆc trë vÒ.
                 lèi “tÇm ch−¬ng trÝch có”. Lµ tÊm g−¬ng s¸ng cho
 Nay muèn hái phÇn mé cña «ng ë ®©u?
                 häc trß noi theo, thÇy gîi cho NguyÔn TÊt Thµnh
 ë chç bªn  tr¸i lµ nói Hång LÜnh, bªn ph¶i lµ
                 nh÷ng vÊn ®Ò mµ trong b−íc tr−ëng thµnh, anh
 nói Kim Nhan.
                 cßn ph¶i t×m hiÓu cho ®Õn n¬i ®Õn chèn.
 Trªn bµn thê phÝa trong líp häc th−êng cã khãi   Trong  thêi gian Êy (kho¶ng n¨m 1901-1904),
 h−¬ng, ®Ìn nÕn thê cô V−¬ng Thóc MËu. Mét lÇn  ho¹t  ®éng yªu n−íc cña c¸c  sÜ phu trong  huyÖn
                 Nam §µn, NghÖ  An  rÊt  s«i  næi. Nhµ thÇy gi¸o
 ____________    V−¬ng Thóc Quý lµ n¬i c¸c sÜ phu th−êng lui tíi.
 1. LÔ ChÝnh trung cßn gäi lµ ngµy “Héi T©y”, tøc lµ  ____________
 ngµy Quèc kh¸nh Céng hßa Ph¸p (14-7-1789).  1. “V−¬ng” lµ v−¬ng v·i ra. “§Õ” lµ ®Õ ®Ìn. “TÊn” lµ
 2. Th¬ v¨n yªu n−íc nöa sau thÕ kû XIX (1858-1900),  tiÕn. TÊn, §−êng cßn lµ tªn cña hai triÒu ®¹i phong kiÕn
 S®d, tr.557-558.  Trung Hoa; nhµ TÊn x−ng v−¬ng, nhµ §−êng x−ng ®Õ.

 49              50
   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57