Page 136 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 136

Phần I: ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC                                                                       ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC



 Năm  1923,  tháng  4,  tàu  của  chúng  tôi  cập  bến  Lơ   cả. Lúc nghe tôi kể chuyện, tàu Pháp chở gạo sang mà dân
 Havơrơ.  Tôi  lại  nhảy  về  Pari  tìm  đồng  chí  Nguyễn  Ái   ta chết đói, đồng chí ngồi lặng một lúc không nói.
 Quốc. Sau lần gặp đầu, đi biển cứ nhớ hoài. Lúc bấy giờ,   Lần này tôi mới biết bên cạnh buồng Nguyễn Ái Quốc là
 phong  trào  công  nhân  Pháp  vẫn  sôi  nổi  và  tiếp  tục  làn   buồng  ông  luật  sư  Phan  Văn  Trường.  Đâu  ông  Trường
 sóng đấu tranh. Vùng Lơ Havơrơ có hàng vạn công nhân   nhượng đồng chí Nguyễn Ái Quốc thuê lại căn hộ này. Ông
 bãi công hàng tháng và có xung đột đổ máu với cảnh sát.   Trường là một nhà trí thức yêu nước, cũng muốn tìm hiểu
 Ở  nước  ta,  đế  quốc  Pháp  đang  đẩy  mạnh  bóc  lột,  bần   chủ nghĩa cộng sản nhưng ông thiên về sách vở, khác với
 cùng  hoá  nhân  dân.  Nạn  vỡ  đê  và  đói  xảy  ra  liên  tiếp,   đồng chí Nguyễn Ái Quốc là một nhà lý luận đồng thời là
 đồng bào đói rét, phá sản, phải bán mình cho chúng nó, đi
             một người thực tiễn đi sâu vào anh em lao động. Tôi có dịp
 phu cao su ở Nam Kỳ và Tân Thế Giới. Trong khi đó tàu
             gặp ông Trường. Ông ta rất khâm phục đồng chí Nguyễn Ái
 của nó cứ kìn kìn hết chuyến này lại chuyến khác chở gạo
             Quốc.  Ông  nói  với  tôi:  Anbe  Xarô,  nguyên  Toàn  quyền
 của ta sang Pháp. Chúng tôi thấy xót ruột, xót gan. Người
             Đông Dương, nay là Bộ trưởng Bộ thuộc địa, trùm thực dân,
 mình chết đói, gạo mình nó nẩng đi. Chúng tôi đinh ninh
             một hôm gọi anh Nguyễn Ái Quốc đến. Nó giơ bàn tay rồi
 phải nói những việc đó với đồng chí Nguyễn Ái Quốc.
             nghiến chặt răng, xoay một vòng ra ý bóp nát và bảo anh
 Tôi  đến  phố  Gôbơlanh  nhưng  đồng  chí  Nguyễn  Ái
             "Nước Pháp có đủ sức mạnh trừng trị những kẻ chống đối".
 Quốc không có nhà. Tôi chạy vào tòa báo  gặp đồng chí
             Mặc  nó  dọa,  anh  Nguyễn  Ái  Quốc  vẫn  hoạt  động,  vẫn
 đang nói chuyện với một người da đen lạ mặt. Thấy tôi
             chống lại. Nó bèn quay sang mua chuộc vuốt ve anh thì anh
 đồng chí tươi cười bắt tay và giới thiệu với tôi đồng chí
             độp vào mặt nó: "Tôi không cần "ơn huệ", tôi tự đi làm cũng
 Xaigo (Seigho) người Tây Phi đang nói chuyện với đồng
             đủ sống, tôi không cần gì hết, tôi chỉ đòi độc lập cho dân tộc
 chí. Câu đầu tiên tôi nói là báo cho đồng chí biết là báo
             Việt Nam". Anbe Xarô, tên thực dân hét ra lửa ấy bị bẽ mặt,
 Người  cùng  khổ  vẫn  được  anh  em  chuyển  nhiều  và  đều
 đặn về. Đồng chí nghe thấy thế vui mừng lộ rõ trên mặt.   ức  lắm,  nhưng  phải  chịu.  Bên  cạnh  đồng  chí  Nguyễn  Ái
 Đồng chí dặn "Cố gắng làm cho anh em quyết tâm hơn   Quốc  là  nhân  dân  các  nước  thuộc  địa,  nhất  là  nhân  dân
 nữa". Rồi đồng chí dẫn tôi về nhà, hỏi thăm sức khỏe của   Pháp và Đảng Cộng sản Pháp, nó dám đụng vào đồng chí
 tôi và anh em làm tàu ở Lơ Havơrơ và lại hỏi thăm tình   Nguyễn Ái Quốc à?

 hình  nơi chúng tôi mới đi  qua và tình hình trong nước.   Tàu đi biển luôn. Xa Pari, thỉnh thoảng tôi lại viết thư
 Thái độ ân cần tha thiết của đồng chí như một người anh   gửi  đồng  chí  Nguyễn Ái  Quốc.  Một  lần tôi  viết thư  hỏi


    133       134
   131   132   133   134   135   136   137   138   139   140   141