Page 135 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 135

Phần I: ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC                                                                                                    ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC



                 Năm  1923,  tháng  4,  tàu  của  chúng  tôi  cập  bến  Lơ                       cả. Lúc nghe tôi kể chuyện, tàu Pháp chở gạo sang mà dân
             Havơrơ.  Tôi  lại  nhảy  về  Pari  tìm  đồng  chí  Nguyễn  Ái                       ta chết đói, đồng chí ngồi lặng một lúc không nói.
             Quốc. Sau lần gặp đầu, đi biển cứ nhớ hoài. Lúc bấy giờ,                                Lần này tôi mới biết bên cạnh buồng Nguyễn Ái Quốc là
             phong  trào  công  nhân  Pháp  vẫn  sôi  nổi  và  tiếp  tục  làn                    buồng  ông  luật  sư  Phan  Văn  Trường.  Đâu  ông  Trường
             sóng đấu tranh. Vùng Lơ Havơrơ có hàng vạn công nhân                                nhượng đồng chí Nguyễn Ái Quốc thuê lại căn hộ này. Ông
             bãi công hàng tháng và có xung đột đổ máu với cảnh sát.                             Trường là một nhà trí thức yêu nước, cũng muốn tìm hiểu
             Ở  nước  ta,  đế  quốc  Pháp  đang  đẩy  mạnh  bóc  lột,  bần                       chủ nghĩa cộng sản nhưng ông thiên về sách vở, khác với
             cùng  hoá  nhân  dân.  Nạn  vỡ  đê  và  đói  xảy  ra  liên  tiếp,                   đồng chí Nguyễn Ái Quốc là một nhà lý luận đồng thời là
             đồng bào đói rét, phá sản, phải bán mình cho chúng nó, đi
                                                                                                 một người thực tiễn đi sâu vào anh em lao động. Tôi có dịp
             phu cao su ở Nam Kỳ và Tân Thế Giới. Trong khi đó tàu
                                                                                                 gặp ông Trường. Ông ta rất khâm phục đồng chí Nguyễn Ái
             của nó cứ kìn kìn hết chuyến này lại chuyến khác chở gạo
                                                                                                 Quốc.  Ông  nói  với  tôi:  Anbe  Xarô,  nguyên  Toàn  quyền
             của ta sang Pháp. Chúng tôi thấy xót ruột, xót gan. Người
                                                                                                 Đông Dương, nay là Bộ trưởng Bộ thuộc địa, trùm thực dân,
             mình chết đói, gạo mình nó nẩng đi. Chúng tôi đinh ninh
                                                                                                 một hôm gọi anh Nguyễn Ái Quốc đến. Nó giơ bàn tay rồi
             phải nói những việc đó với đồng chí Nguyễn Ái Quốc.
                                                                                                 nghiến chặt răng, xoay một vòng ra ý bóp nát và bảo anh
                 Tôi  đến  phố  Gôbơlanh  nhưng  đồng  chí  Nguyễn  Ái
                                                                                                 "Nước Pháp có đủ sức mạnh trừng trị những kẻ chống đối".
             Quốc không có nhà. Tôi chạy vào tòa báo  gặp đồng chí
                                                                                                 Mặc  nó  dọa,  anh  Nguyễn  Ái  Quốc  vẫn  hoạt  động,  vẫn
             đang nói chuyện với một người da đen lạ mặt. Thấy tôi
                                                                                                 chống lại. Nó bèn quay sang mua chuộc vuốt ve anh thì anh
             đồng chí tươi cười bắt tay và giới thiệu với tôi đồng chí
                                                                                                 độp vào mặt nó: "Tôi không cần "ơn huệ", tôi tự đi làm cũng
             Xaigo (Seigho) người Tây Phi đang nói chuyện với đồng
                                                                                                 đủ sống, tôi không cần gì hết, tôi chỉ đòi độc lập cho dân tộc
             chí. Câu đầu tiên tôi nói là báo cho đồng chí biết là báo
                                                                                                 Việt Nam". Anbe Xarô, tên thực dân hét ra lửa ấy bị bẽ mặt,
             Người  cùng  khổ  vẫn  được  anh  em  chuyển  nhiều  và  đều
             đặn về. Đồng chí nghe thấy thế vui mừng lộ rõ trên mặt.                             ức  lắm,  nhưng  phải  chịu.  Bên  cạnh  đồng  chí  Nguyễn  Ái
             Đồng chí dặn "Cố gắng làm cho anh em quyết tâm hơn                                  Quốc  là  nhân  dân  các  nước  thuộc  địa,  nhất  là  nhân  dân
             nữa". Rồi đồng chí dẫn tôi về nhà, hỏi thăm sức khỏe của                            Pháp và Đảng Cộng sản Pháp, nó dám đụng vào đồng chí
             tôi và anh em làm tàu ở Lơ Havơrơ và lại hỏi thăm tình                              Nguyễn Ái Quốc à?

             hình  nơi chúng tôi mới đi  qua và tình hình trong nước.                                Tàu đi biển luôn. Xa Pari, thỉnh thoảng tôi lại viết thư
             Thái độ ân cần tha thiết của đồng chí như một người anh                             gửi  đồng  chí  Nguyễn Ái  Quốc.  Một  lần tôi  viết thư  hỏi


                                                                     133                          134
   130   131   132   133   134   135   136   137   138   139   140