Page 200 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Phần I: ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC

gạch. Vì chưa quen gánh nặng nên buổi đầu, ông đặt được. Chưa đầy ba tháng, Thầu Chín đã xem được báo chữ
chương trình gánh mỗi bên mười viên, sau tăng dần lên Xiêm, còn những người khác thì chỉ hăng hái vồ vập lúc đầu,
mười lăm viên và mỗi sáng gánh hai mươi gánh. Cứ mỗi về sau dần dần "bữa đực, bữa cái". Kết quả chữ lại theo thầy!
lần gánh đến chỗ xếp gạch, ông lại lấy phấn đánh dấu, Thầu Chín đã xem sách và dịch sách như thế nào?
theo thứ tự nét chữ "chín". Đủ năm gánh thành một chữ, Trước khi đọc hay dịch một cuốn sách (hồi ấy Thầu Chín
ông lại bắt đầu viết chữ thứ hai, cốt để khỏi nhớ nhầm. dịch quyển Nhân loại tiến hóa sử và cuốn Cộng sản A, B, C),
Khi đủ bốn chữ "chín" là ông nghỉ. Ông không bao giờ ông đếm số chương và số trang rồi đặt chương trình mỗi
gánh hơn mà cũng không gánh kém. Xong ông đi tắm, rồi ngày dịch hay đọc mấy tờ. Ông không bao giờ chịu sai
làm việc khác theo chương trình. chương trình. Nếu gặp việc đột xuất, như có kiều bào đến
Nhà trường của Việt kiều ở Uđon là nhà trường được nói chuyện chẳng hạn, thì trong ngày ấy Thầu Chín cũng
Chính phủ Xiêm cho phép xây dựng đầu tiên, do Chính kiếm giờ khác để bù vào chứ không chịu để vỡ kế hoạch.
phủ bổ nhiệm thầy dạy. Sau đó, các nhà trường của Việt Từ khi có Thầu Chín đến, nhà của anh em hợp tác, trừ
kiều ở Sacôn, Nokhon được lần lượt xây dựng tương đối những ngày có sinh hoạt nội bộ không kể, còn thì đêm nào
hơn. Buổi sáng, trẻ em Việt kiều học chữ Xiêm theo cũng chật ních người. Họ rất thích Thầu Chín nói chuyện,

chương trình của nhà nước Xiêm, buổi chiều học chữ quốc vì Thầu Chín nói chuyện rất hấp dẫn, rất thiết thực, từ câu
ngữ. Thầy dạy chữ quốc ngữ là Việt kiều và do Hội hợp chuyện làm ăn đến câu chuyện cứu nước, từ những câu nói
tác nuôi. Ban đêm kiều bào đến đọc báo, vui chơi ở câu lạc bình thường đưa đến chuyện chính trị. Người ta thấy ở
bộ, thỉnh thoảng nghe nói chuyện tình hình trong nước và ông có cái gì đáng tôn kính nhưng đồng thời dễ thân mật.
thế giới. Các trường này dạy được từ năm, bảy năm và đã Người ta thường đem chuyện gia đình, chuyện làm ăn ra
có ảnh hưởng lớn trong kiều bào. Con cái người Xiêm ở bàn bạc, hỏi ý kiến Thầu Chín. Ông khuyên kiều bào phải
gần cũng đến học ngày càng đông. siêng năng, chăm chỉ, thật thà, yêu Tổ quốc, giữ pháp luật
Thầu Chín cổ động mọi người trong cơ quan hợp tác và tôn trọng phong tục tập quán của người Xiêm. Thầu
cùng học chữ Xiêm. Số người cùng học được mười người. Chín đã thường nhắc đến mối cảm tình giữa hai dân tộc
Khi đặt chương trình, Thầu Chín đề ra trong thời gian đầu Xiêm - Việt. Ông thường nói "Việt Nam là thuộc địa, Xiêm
mỗi ngày học mười chữ, về sau tăng dần lên, nhưng mọi là nửa thuộc địa. Việt Nam bị Pháp áp ức, Xiêm cũng bị

người chê ít, đòi học nhiều hơn. Thầu Chín chủ trương học Pháp bắt ký nhiều điều ước bất bình đẳng. Mình ghét
mười chữ thôi. Mọi người cho rằng nhất định mình học Pháp, người Xiêm cũng chẳng ưa gì Pháp. Xiêm và Việt Nam

197 198