Page 212 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Phần I: ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC

trong bọn mật thám, có một người khá. Người này tin cho - Tại sao em lại bảo chú ấy đi tìm trâu?
ông Nguyễn biết, ông bày cho anh ta cách khai báo để làm - Em cũng không biết tại sao, nhưng em sợ nếu chú ấy
cho bọn Pháp tin. ở trong bếp, sẽ bị mật thám bắt mất.
Gặp khi nguy hiểm quá, bị theo dõi riết, ông Nguyễn đã Một điều cần nhắc lại là kiều bào ta ở Xiêm luôn luôn
lánh vào ngôi chùa, tạm cắt tóc đi tu để tiếp tục hoạt động. đoàn kết với nhân dân Xiêm và tôn trọng pháp luật của
Ở đây có một chuyện đáng kể lại: Trên bờ sông Cửu nước Xiêm, cho nên được người Xiêm yêu mến" .
1
Long về phía Xiêm có một số khá đông Việt kiều. Người
*
Pháp rất chú ý đến họ. Chúng đặt rất nhiều mật thám để
* *
kiểm soát họ. Khi dò được những người Việt Nam yêu
Mùa thu 1928 tôi được gặp Bác.
nước, chúng báo cảnh sát Xiêm đi với chúng để bắt những
Tôi nhớ lại hôm đó tôi đang làm cỏ ngoài đồng cùng
người cách mạng.
với ông Võ Tòng thì bà Quỳnh Anh (em ông Đặng Thúc
Người Xiêm rất tốt với người Việt Nam nhưng không
Hứa) gọi chồng - tức là ông Võ Tòng riêng ra. Bà cho biết
muốn có sự phiền phức ngoại giao cho nên họ miễn
là vừa rồi đi chợ có gặp một người thanh niên dong dỏng
cưỡng đối với Pháp. Song những vụ bắt bớ này ít có kết
cao, mặc âu phục, trắng trẻo, hỏi thăm ông Lữ Thế Hanh.
quả, nhờ sự giúp đỡ của nhân dân Xiêm. Một hôm một
Lữ Thế Hanh là bí danh của ông Võ Tòng hồi đó. Thời kỳ
người cán bộ bị mật thám đuổi, chạy vào một nhà Việt
kiều. Nhà đi vắng, chỉ còn một em bé chín tuổi. Đồng chí này đang mùa lụt lội, anh em chèo thuyền đi đón, nhưng
ấy vừa vào, thì bọn mật thám ập tới. Em bé lấy một cái người này muốn gặp riêng Lữ Thế Hanh, ông Võ Tòng
nón cũ đội lên đầu và đưa một dây thừng buộc trâu cho vội vàng đi gặp người thanh niên ấy. Hôm đó vì được
người cán bộ. Và rất thản nhiên, em bé trách: "Đã trưa rồi mời nên chúng tôi đều bỏ buổi làm về nhà cách nơi làm
mà chú không đi tìm trâu, mẹ mắng chết". ruộng chừng sáu, bảy cây số để họp. Cần nói rõ thêm là,
Người cách mạng đội nón, cầm dây thừng, khoác áo đã đi làm là thường chúng tôi ở lại đó cho đến khi xong
tơi, yên lặng ra khỏi nhà qua trước mặt bọn mật thám việc mới về (chẳng hạn xong việc cày cấy, xong việc làm
đang sục sạo. cỏ hoặc xong đợt gặt). Tối hôm đó, ông Lữ Thế Hanh tập
Sau việc này, người ta hỏi em bé:
__________
- Em có biết người cán bộ ấy không?
- Không, em không biết, nhưng người ấy giống một 1. Xem Trần Dân Tiên: "Những mẩu chuyện về đời hoạt động của
chú thỉnh thoảng đến nhà em và dạy em hát. Hồ Chủ tịch", Sđd, tr.96-97.

209 210