Page 87 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 87
tranh thÕ giíi, nÕu t«i kh«ng lÇm, NguyÔn ¸i vùc nh÷ng ng−êi yÕu hÌn vµ mang l¹i nh©n phÈm
Quèc lµ ngßi bót viÕt nhiÒu nhÊt tè c¸o c¸c chÕ ®é cho nh÷ng ng−êi nghÌo khæ. Bëi vËy, xin chóc
thùc d©n, bªnh vùc m¹nh nhÊt quyÒn cña c¸c d©n Ng−êi yªn nghØ vµ mong r»ng nh÷ng ng−êi yªu
téc bÞ ¸p bøc giµnh l¹i nh©n phÈm vµ tù do, ho¹t chuéng c«ng lý ph¶i tiÕp tôc trªn c−¬ng vÞ m×nh
®éng tæ chøc nhiÒu nhÊt ®Ó tËp hîp, ë Pari, ë cuéc chiÕn ®Êu cña Cô v× nh©n phÈm vµ tù do cña
Qu¶ng Ch©u, ë c¸c d©n téc ¸ - Phi míi võa bÞ c¸c d©n téc bÞ chµ ®¹p".
Wilson vµ bÌ lò lõa g¹t mét lÇn n÷a ë Versailles. RÊt c¸m ¬n Montaron ®· cho t«i bao lÇn khã
T×nh c¶m ®ã, hµnh ®éng ®ã lµ g× nÕu kh«ng cÇm n−íc m¾t v× c¶m ®éng vµ tù hµo. ¤ng cho t«i
ph¶i lµ mét chñ nghÜa nh©n v¨n sèng ®éng nh»m hiÓu thªm v× sao nhµ triÕt häc B.Roussell kh¼ng
x©y dùng mèi ®ång t©m chiÕn ®Êu mµ sau nµy ®Þnh Cô Hå ChÝ Minh tr−íc hÕt lµ mét ng−êi nh©n
Chñ tÞch Hå ChÝ Minh gäi lµ "t×nh nghÜa ®ång bµo v¨n chñ nghÜa. §óng nh− ý cña Montaron, chñ
®ång chÝ, t×nh nghÜa n¨m ch©u bèn biÓn mét nhµ". nghÜa nh©n v¨n Hå ChÝ Minh lµ chñ nghÜa nh©n
Trong ng«n ng÷ ViÖt Nam, ch÷ "t×nh" lµ tiÕng cña v¨n gi¶i tho¸t cña nh÷ng tÇng líp yÕu hÌn lao
nh÷ng sîi t¬ lßng quý b¸u, ch÷ "nghÜa" nãi lªn c¸c khæ, cña c¸c d©n téc bÞ chµ ®¹p, gi¶i tho¸t chÝnh
nhiÖm vô cao c¶ kh«ng thÓ kh«ng lµm xuÊt ph¸t b»ng ý thøc lùc l−îng cña m×nh; nã lín, rÊt lín lµ
tõ ®¹o lý lµm ng−êi ®èi víi con ng−êi. v× vËy.
Vµ ®©y lµ ®o¹n v¨n cã thÓ xem lµ mét lêi t©m Chñ nghÜa nh©n v¨n Hå ChÝ Minh ®Æc biÖt
huyÕt xuÊt ph¸t tù ®¸y lßng cña Montaron, nhµ trong s¸ng vµ cao c¶ v× ng−êi c−u mang nã lµ mét
b¸o ng−êi Ph¸p viÕt trong b¸o "TÐmoignages ng−êi v× nghÜa quªn m×nh, suèt ®êi tËn tôy mµ
chrÐtiens" (B»ng chøng Thiªn Chóa gi¸o): kh«ng hÒ nghÜ ®Õn b¶n th©n danh lîi. Ba m−¬i
"Cô Hå ChÝ Minh lµ mét chiÕn sÜ ®Çu tiªn cña n¨m chiÕn tranh do Ph¸p - Mü g©y ra lµ 30 n¨m
thÕ giíi thø ba, cña c¸c d©n téc nghÌo ®ãi thÌm khñng khiÕp, man rî nh−ng Cô Hå kh«ng bao giê
kh¸t mét cuéc sèng cho ra ng−êi. Cô ®· d¹y hä ®Ó cuéc chiÕn tranh tµn khèc vµ man rî Êy ¶nh
r»ng muèn ®−îc gi¶i phãng th× ph¶i dùa vµo søc h−ëng ®Õn b¶n chÊt nh©n v¨n, nh©n ®¹o cña
m×nh lµ chÝnh vµ mét d©n téc chØ cã thÓ sèng cßn m×nh hay in dÊu trong t©m hån c¸c ®ång chÝ m×nh
khi mµ d©n téc Êy kh«ng chÞu sèng n« lÖ. NhÊt lµ vµ thÕ hÖ mai sau. Cô Hå g¾n bã s©u xa víi cuéc
Cô d¹y r»ng cuéc chiÕn ®Êu v× nh©n phÈm vµ tù ®êi toµn t©m, toµn ý v× n−íc, v× d©n, v× nh©n lo¹i
do ph¶i ®−îc ®Æt lªn trªn mäi cuéc chiÕn ®Êu khæ ®au mµ kh«ng cã c¸i g× riªng cña m×nh. Cho
kh¸c. Cô ®· ®em hÕt søc m×nh ®Ó mang l¹i c¬m nªn Burchett míi qu¶ quyÕt r»ng "nãi tíi mét
¨n n−íc uèng cho nh÷ng ai ®ãi kh¸t. Cô ®· bªnh ng−êi mµ c¶ mét cuéc ®êi m×nh ®Ó l¹i ©n t×nh s©u
85 86
