Page 93 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

cấm ngặt sách báo tiến bộ, không chịu mở trường mắt nặng nề, u ám, ứa lệ. Ở đây, những cụm từ
học của thực dân Pháp. Người viết: “Mỗi năm, cứ “để xem cho rõ”, “rất muốn làm quen”, “muốn tìm
đến ngày khai trường, các bậc cha mẹ dù có đi gõ xem”, “quyết định tìm cách” mà Người dùng bao
cửa khắp nơi, cầu xin mọi sự giúp đỡ, thậm chí hàm ý nghĩa là phải học tập, nghiên cứu để trau
xin nộp gấp đôi tiền ăn học mà họ vẫn không gửi dồi kiến thức hiểu biết, nhất là hiểu kẻ thù đang
được con cái đến trường. Và những đứa trẻ này, có thống trị dân tộc mình, để tìm ra cách đánh đuổi

đến hàng nghìn, bị đày vào cảnh ngu dốt chỉ vì chúng, giành độc lập dân tộc. Ngay từ hồi ấy, nhà
không có trường sở cho chúng đi học... Làm cho u báo này đã có nhận xét: Từ Nguyễn Ái Quốc đã
mê để thống trị, đó là phương pháp mà nhà cầm tỏa ra một thứ văn hóa, không phải văn hóa Âu
quyền ở các thuộc địa của chúng ta ưa dùng châu, mà có lẽ là một nền văn hóa tương lai.
nhất” . Giữa năm 1923, khi tới Liên Xô dự Đại hội Trên con đường tự học tập, tự nghiên cứu và
1
lần thứ V Quốc tế Cộng sản, tiếp một nhà báo hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã
Xôviết đến phỏng vấn, Người trả lời: “Khi tôi độ nhận thức sâu sắc và thấy rõ tầm quan trọng của
mười ba tuổi, lần đầu tiên tôi được nghe ba chữ việc học tập, bởi nó là kim chỉ nam cho mọi hoạt
Pháp: Tự do, Bình đẳng, Bác ái. Đối với chúng tôi, động, giúp cho việc nâng cao nhận thức, bổ sung
người da trắng nào cũng là người Pháp. Người kiến thức, trau dồi tri thức đối với mỗi người, đối
Pháp đã nói thế. Và từ thuở ấy, tôi rất muốn làm với mỗi dân tộc. Ngay từ năm 1924, Người đã viết:
quen với nền văn minh Pháp, muốn tìm xem “Sự ngu dốt là một trong những chỗ dựa chủ yếu
những gì ẩn đằng sau những từ ấy. Nhưng trong của chế độ tư bản chủ nghĩa” . Nên ngay sau khi
1
những trường học cho người bản xứ, bọn Pháp dạy Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công,
người như dạy con vẹt. Chúng giấu không cho nước nhà được độc lập, tại phiên họp đầu tiên của
người nước tôi xem sách báo. Không phải chỉ sách Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng
của các nhà văn mới, mà cả Rútxô và Môngtexkiơ hòa, Người đã đề nghị tiến hành ngay ba nhiệm
cũng bị cấm. Vậy thì phải làm thế nào bây giờ? vụ chính là: “Diệt giặc đói, diệt giặc dốt, diệt giặc

Tôi quyết định tìm cách đi ra nước ngoài” . Trả lời ngoại xâm”, trong đó diệt giặc dốt được đặt thành
2
đến đây, gương mặt Nguyễn Ái Quốc nhăn lại, đôi nhiệm vụ số 2. Người nói rõ, mục đích diệt giặc
____________ ____________

1, 2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.1, tr.172-173, 461. 1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.1, tr.256.

91 92