Page 867 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

thời đại mới. Đấy là sự vượt qua những lối mòn cũ kỹ để đi tìm cho được con
đường mà dân tộc cần đi. Đấy là sự khẳng định một bản lĩnh, một khả năng suy
nghĩ độc lập và sáng tạo mà lịch sử đang đòi hỏi. Đấy chính là bước ngoặt rất
1
quan trọng khi Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước” .
Ngày 5/6/1911, tàu Amiran Latusơ Tơvêvin rời bến cảng Sài Gòn đi
Mácxây mang theo một người thanh niên Việt Nam đầy lòng yêu nước, thương
dân, ôm ấp một hoài bão lớn là tìm hiểu nền văn minh của thế giới, ra sức học
hỏi để trở về giúp nước, Nguyễn Tất Thành rời Tổ quốc lên đường sang Pháp.
Về mục đích ra đi sang Pháp của mình, năm 1923, Người đã trả lời một nhà báo
Nga rằng: “Khi tôi độ mười ba tuổi, lần đầu tiên tôi được nghe ba chữ Pháp TỰ
DO, BÌNH ĐẲNG, BÁC ÁI. Đối với chúng tôi, người da trắng nào cũng là

người Pháp. Người Pháp đã nói thế. Và từ thuở ấy, tôi rất muốn làm quen với
2
nền văn minh Pháp, muốn tìm xem những gì ẩn giấu đằng sau những chữ ấy” .
Một lần khác trả lời một nhà văn Mỹ, Người nói: “Nhân dân Việt Nam trong đó
có ông cụ thân sinh ra tôi, lúc này thường tự hỏi nhau ai sẽ là người giúp mình
thoát khỏi ách thống trị của Pháp. Người này nghĩ là Anh, có người lại cho là
Mỹ. Tôi thấy phải đi ra nước ngoài xem cho rõ. Sau khi xem xét họ làm ăn ra
3
sao, tôi sẽ trở về giúp đồng bào tôi” .
Trong thời gian hoạt động ở nước ngoài, Người nghiên cứu, tham khảo các
cuộc cách mạng điển hình trên thế giới, đó là cuộc cách mạng tư sản Pháp
(1789) và cách mạng tư sản Mỹ (1776), nhưng rút ra kết luận “đó là những cuộc
cách mạng chưa tới nơi”. “Chưa tới nơi” vì nó chỉ thay đổi về giai cấp bóc lột,
phương thức bóc lột, chứ không giải phóng được nhân dân lao động nghèo khổ
khỏi áp bức, bóc lột, bất công.

Năm 1917, tiếng vang của Cách mạng Tháng Mười Nga đã tác động
đến tư tưởng, tình cảm của Người, đặc biệt sau sự kiện tiếp xúc với Luận
cương của Lênin, Người đã xác định con đường đi cho dân tộc Việt Nam
“muốn cứu nước và giải phóng dân tộc, không còn con đường nào khác, con
4
đường cách mạng vô sản” . Ngày 3/2/1930, Nguyễn Ái Quốc chủ trì Hội nghị
hợp nhất Đảng, thành lập chính đảng của giai cấp công nhân là Đảng Cộng

sản Việt Nam; đồng thời thông qua Chánh cương vắn tắt của Đảng, Sách lược
vắn tắt của Đảng, văn kiện này đã khẳng định mục tiêu của cách mạng Việt
Nam “làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội

__________
1. Đặng Xuân Kỳ, Dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb. Thông tin lý luận, Hà Nội, 1990,
tr. 11, tr. 9.
2. Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006, tr. 41.
3. Báo Nhân dân, số 4062, ngày 18/5/1965.
4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 12, tr. 30.

865