Page 98 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

đầu tiên về vận dụng quyền con người mà các cuộc cách mạng tư sản nêu ra để
đòi các quyền tự do dân chủ tối thiểu cho nhân dân Việt Nam. Nhân Hội nghị

các nước đế quốc thắng trận họp ở Vécxây (Versailles) sau khi Chiến tranh thế
giới lần thứ nhất kết thúc, Phan Châu Trinh, Phan Văn Trường và Nguyễn Tất
Thành, thay mặt cho Nhóm người yêu nước An Nam tại Pháp, cùng thảo ra một
Bản Yêu sách của Nhân dân An Nam gửi đến Hội nghị, với tên ký bên dưới là
1
Nguyễn Ái Quốc . Đây là lần đầu tiên tên gọi Nguyễn Ái Quốc được xuất hiện.
Thay mặt nhóm người Việt Nam yêu nước, Nguyễn Ái Quốc tới lâu đài
Vécxây trao bản Yêu sách cho Văn phòng Hội nghị, sau đó lần lượt gửi bản

Yêu sách đến các đoàn đại biểu các nước Đồng minh dự Hội nghị, trong đó có
đoàn đại biểu Chính phủ Mỹ.
Khi bản Yêu sách đưa đến Hội nghị thì báo L’Humanité (Nhân đạo) và báo
Le Populaire (Dân chúng) cơ quan ngôn luận của Đảng Xã hội Pháp cũng công
bố toàn văn. Phương pháp đưa Yêu sách ra trước công luận mang một hình thái

mới: vừa yêu cầu Hội nghị quốc tế của nguyên thủ các nước xem xét về mặt
pháp lý các nguyện vọng của nhân dân An Nam; vừa tranh thủ sự đồng tình rộng
rãi của nhân dân Pháp và cả nhân dân các nước thắng trận có đại biểu của chính
phủ nước mình đến họp ở Vécxây.
Với thái độ nghiêm chỉnh, bản Yêu sách hy vọng ở các cường quốc Đồng
minh thắng trận mở ra một thời đại mới, sẽ thực hiện lời hứa của mình đối với
các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa. Nhưng bản Yêu sách của nhân dân An

Nam không được bọn thực dân chấp nhận, dù chỉ là những đòi hỏi “rất ôn hòa cả
về nội dung và hình thức”. Qua sự kiện này, Nguyễn Ái Quốc đã nhận thấy như
2
về sau Người đã viết: “Chủ nghĩa Uynxơn chỉ là một trò bịp bợm lớn” . Vì thế,
“Muốn được giải phóng, các dân tộc chỉ có thể trông cậy vào mình, trông cậy
3
vào lực lượng của bản thân mình” .
Trong hành trình khảo cứu, tìm đường cứu nước, Nguyễn Ái Quốc còn tập
trung viết nhiều bài báo để tố cáo tội ác của chủ nghĩa thực dân theo xu hướng
xã hội chủ nghĩa. Bài báo đầu tiên của Nguyễn Ái Quốc, đúng với tính cách
một bài báo, là bài Vấn đề dân bản xứ, đăng trên báo L’Humanité ngày
4
2/8/1919 . Bài báo thứ hai của Nguyễn Ái Quốc với nhan đề Đông Dương và
Triều Tiên được đăng trên báo Le Populaire ngày 4/9/1919. Đặc biệt, cùng với
việc bênh vực lợi ích nhân dân nước mình, Người viết Thư gửi ôngUtơrây lên

án hành vi hèn hạ của tên thực dân hết sức phản động tự nhận là đại biểu Đông
__________
1. Trần Dân Tiên, Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, Nxb. Thanh niên, Hà
Nội, 2012, tr.36.
2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 1, tr. 441.
3. Trần Dân Tiên, Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, Sđd, tr. 37.
4. Song Thành, Hồ Chí Minh tiểu sử, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2010, tr. 83.

96