Page 20 - Nghệ thuật trả lời phỏng vấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh

tôi, một vài tờ có tính chống đối ở An Nam, có những người
lính lê dương do Poăngcarê gửi sang để cải huấn. Những

người lính lê dương này đọc đủ thứ. Họ là những kẻ chống
đối về bản chất. Họ cho tôi đọc các báo Pháp. Vì thế tôi nảy
ra ý muốn sang xem “mẫu quốc” ra sao và tôi đã tới Pari. Khi

Trường đại học Phương Đông ở Mátxcơva mở, tôi bèn xin học.

- Trường có đông học sinh không?

- Tất cả có 1.025 người học thuộc 62 xứ thuộc địa trong
đó có 150 gái, 895 vào đảng cộng sản. Trong số 1.025 người
học 547 là nông dân, khoảng 300 là công nhân, còn là trí

thức tư sản.

- Anh nghĩ thế nào về sáng kiến bônsêvích này?

- Tôi rất phấn khởi đối với sáng kiến này. Tôi đã đọc
nhiều tuyên bố ủng hộ và đoàn kết của những người chống

đối nhưng không người nào đem lại cho chúng tôi một sự
giúp đỡ thiết thực để thoát khỏi chế độ nô lệ mà những
“người đi gieo rắc văn minh” đang giam hãm chúng tôi. Tôi
cho rằng sáng kiến này sẽ đem lại những kết quả rất tốt.
Nhiều người đã hiểu tình trạng kém cỏi của chúng tôi

nhưng chưa có ai, trừ những người làm cách mạng Nga, chỉ
cho chúng tôi con đường đi đến giải phóng. Ở Bacu, năm
1921, lần đầu tiên trong lịch sử của giai cấp vô sản, đã họp

một đại hội của các dân tộc phương Đông và chính Lênin,
đồng chí Ilítsơ thân mến của chúng tôi, đã nêu lên những
đề án và hướng dẫn chúng tôi đi những bước đầu để làm
cho chúng tôi có khả năng cùng tiến bước với giai cấp vô
sản thế giới.

18