Page 428 - Nghệ thuật trả lời phỏng vấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh

tôi đã nói nhiều lần, hồi đó tôi được các đồng chí Mácxen
Casanh, Vayăng Cutuyariê, Môngmútxô giúp đỡ nhiều. Tôi

không chỉ tranh luận trong chi bộ tôi, mà còn đi đến các chi
bộ khác để nêu câu hỏi: “Nếu các đồng chí không lên án chủ
nghĩa thực dân, nếu các đồng chí không đoàn kết với các dân

tộc thuộc địa, thì các đồng chí làm thứ cách mạng gì?”.
Ở Đại hội Tua, tôi tham luận, đặt vấn đề đấu tranh chống
chủ nghĩa thực dân Pháp, tố cáo những tội ác của nó ở Đông
Dương. Một nghị sĩ xã hội ngắt lời tôi và nói rằng ông ta đã
phát biểu để “bênh vực dân bản xứ”, nhưng tôi bảo im đi và

tôi tiếp tục kêu gọi giúp đỡ nhân dân Việt Nam và tất cả các
dân tộc thuộc địa. Và dĩ nhiên là tôi đã bỏ phiếu cùng những
đồng chí tán thành Quốc tế thứ ba, cùng cái đa số sau đó

thành lập Đảng Cộng sản Pháp.

Hỏi: Hồi đó, đối với đồng chí là một người cách mạng trẻ
tuổi và đối với các dân tộc bị chủ nghĩa thực dân áp bức,
Lênin thể hiện điều gì, nên hình dung điều đó như thế nào?

Trả lời: Dĩ nhiên là hồi đó các dân tộc châu Á, châu Phi

và Mỹ Latinh chưa biết thật rõ Lênin là ai, thậm chí còn
không biết nước Nga ở đâu. Sự dốt nát là một chỗ dựa chủ
yếu của chế độ thực dân. Tuy nhiên, bằng cách truyền miệng,
ở châu Phi cũng như ở châu Á và Mỹ Latinh, người ta nhắc đi

nhắc lại rằng ở một nơi nào đó trên thế giới, có một dân tộc
đã lật đổ bọn bóc lột mình và tự quản lý lấy công việc của
mình, không có bọn chủ và bọn toàn quyền; họ nói với nhau
rằng việc đó xảy ra ở Nga và đứng đầu những con người dũng

cảm ấy là người dũng cảm nhất: Lênin. Do đó, người ta được
biết Lênin không những đã giải phóng dân tộc mình, mà còn

426