Page 183 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 183
khai nửa lời. Phần bị giặc tra tấn dã man, phần
thương nhớ núi rừng, Xa Khai lâm bệnh nặng.
Một hôm biết mình không thoát khỏi bàn tay
độc ác của giặc, Xa Khai gọi vợ và các con để nhắn
TẤM ẢNH VÀ ỐNG MUỐI CỤ HỒ lại đôi lời trước khi “ra đi”. Xa Khai nằm trên chiếc
giường tre, mọt ăn thủng lỗ chỗ, không có chiếu
trải, hai tay xuôi thẳng. Trước ngực đắp một tấm
H amađa là một trong những làng có truyền ảnh Cụ Hồ, đầu gối lên một ống muối, nhét nút
bằng lá chuối khô. Vẻ mặt bình thản, hiền hòa.
thống đánh Pháp anh dũng nhất hồi
kháng chiến chín năm và trong cuộc kháng chiến Tấm ảnh và gói muối có một ý nghĩa rất cảm
chống Mỹ, cứu nước, cũng là một làng chiến đấu động...
rất vững chắc của miền núi Ninh Thuận ở mạn Năm 1948, sau khi mặt trận Buôn Ma Thuột,
Tầm Nhâm, Krôngpha. Lâm Đồng, Đà Lạt bị vỡ, quân Pháp tràn xuống
Hằng năm ở làng này, cứ đến mùa hoa pí nở đánh chiếm Ninh Thuận, cụm tề mọc lên như
đỏ núi rừng, tức là lúc mọi nơi bỏ hạt bắp xuống nấm, Xa Khai bị đứt liên lạc với cách mạng. Xa
rẫy xong, dân làng thường tụ tập ở nhà ủy ban Khai chưa biết mặt Cụ Hồ, cũng chưa được nghe
tự trị xã uống rượu cần, đánh mã la, ca múa liên tiếng nói của Cụ lần nào. Hồi chống bè, ngược
hoan mừng thọ Cụ Hồ và nghe người cầm gốc dòng sông Cái đưa bộ đội đi đánh đồn Pháp ở
trong làng kể chuyện cái bụng người Ra-glai đối Đờrăng, sau giờ chiến thắng trải lá nằm chung với
với Cụ Hồ, trong đó có chuyện rất cảm động về cán bộ giữa rừng, Xa Khai mới chỉ nghe cán bộ nói
Xa Khai. Cụ Hồ là người cầm gốc cho đồng bào cả nước làm
Xa Khai là chồng của Awây Bê, là cha của chín cách mạng, để cho người Kinh, người Thượng hết
đứa con vừa trai, vừa gái đang chiến đấu ở mặt bị áp bức, bóc lột, được sung sướng bằng nhau. Chỉ
trận hoặc phục vụ ở các cơ quan. mới nghe nói bấy nhiêu thôi, Xa Khai đã rất tin
Mùa đông năm 1958, Xa Khai và vợ con bị Mỹ - tưởng, yêu kính Cụ Hồ và càng tích cực lãnh đạo
Diệm lùa vào khu tập trung Tầm Nhâm. Vì là dân làng Hamađa đi theo con đường của Cụ Hồ
người cầm gốc của làng Hamađa hồi kháng chiến vạch ra. Xa Khai đã cùng tất cả dân làng bỏ làng
chống Pháp, nên Xa Khai bị chúng đánh đập tra lên núi cao, vót chông làm cạm bẫy, đoàn kết
tấn rất dã man. Nhưng Xa Khai rất gan dạ, không nhau để tiếp tục đánh Pháp.
181 182