Page 12 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

- C¬m t¸m mμ ¨n víi giß
¤ng ch¼ng, bμ chuéc nh÷ng lo cïng phiÒn.

§«i khi c¶m xóc ®−îc ®Èy tíi møc nh− v« lý:
PhÇn mét
- Nh¸c tr«ng thÊy bãng anh ®©y
¡n chÝn l¹ng ít, ngät ngay nh− ®−êng.
- R©u t«m nÊu víi ruét bÇu
Chång chan vî hóp, gËt ®Çu khen ngon.
Häc ¨n
… ¡n uèng, ¨n mÆc, ¨n ë, ¨n lμm, ¨n nãi, tÊt c¶
nh÷ng sù kÕt hîp víi tõ "¨n" ®· t¹o nªn trän vÑn
nhãm tõ ng÷ nãi vÒ c¸ch sèng, c¸ch xö thÕ cña con Cã ai ®ã véi v· vμ ng©y th¬ sÏ cho r»ng: ¡n th×
ng−êi víi x· héi vμ thiªn nhiªn. Nh− thÕ cã nghÜa lμ cã g× lμ khã! ¡n lμ dÔ h¹ng nhÊt! Cã g× mμ ph¶i häc!
bμn ®Õn chuyÖn "häc ¨n, häc nãi, häc gãi, häc më"; lμ
T−ëng thÕ thËt, nh−ng ngÉm kü th× thÊy ch−a
bμn ®Õn mu«n mÆt cña quan hÖ gi÷a con ng−êi víi
ch¾c ®· ph¶i vËy. Nμy nhÐ, nÕu lμ dÔ, sao c¸c cô ta
con ng−êi, gi÷a con ng−êi víi thiªn nhiªn; lμ bμn
®Õn chuyÖn hiÖn t¹i vμ chuyÖn tõ ngμn x−a. ngμy x−a l¹i bá nhiÒu c«ng søc ®Ó nh¾c nhë vÒ
§iÒu chó träng cña so¹n gi¶ lμ lμm sao cho chuyÖn ¨n uèng? VÝ nh−: ¡n vãc, häc hay; ¡n nhai,
mäi c©u chuyÖn, mäi t×nh tiÕt trong cuèn s¸ch nμy nãi nghÜ; ¡n tr«ng nåi, ngåi tr«ng h−íng; Häc ¨n,
®Òu lμ chuyÖn cña n−íc ta, cña ng−êi ta, trong ®ã häc nãi, häc gãi, häc më; MiÖng ¨n nói lë…
kho tμng ca dao, tôc ng÷, thμnh ng÷, truyÖn d©n
VËy lμ, ¨n - vÊn ®Ò kh«ng ®¬n gi¶n. Häc ¨n, häc
gian cña d©n téc ®· gîi ý cho so¹n gi¶ rÊt nhiÒu.
nãi. VËy, häc ¨n nghÜa lμ ph¶i häc nh÷ng g×? Khoan
So¹n gi¶ hy väng r»ng ngoμi viÖc cïng suy ngÉm
bμn ®Õn nh÷ng khÝa c¹nh ®¹o ®øc hay v¨n ho¸
nh÷ng ®iÒu ®−a ra, b¹n ®äc cßn cã thªm nh÷ng
hiÓu biÕt vÒ lÞch sö n−íc nhμ, còng nh− kho tμng (vèn hÕt søc phong phó trong chuyÖn ¨n uèng) mμ
phong phó cña tiÕng ViÖt. chØ bμn ®Õn viÖc ¨n ®èi víi søc kháe con ng−êi. Cã
¦íc muèn lín, thêi gian ®Çu t− còng kh«ng Ýt, nghÜa lμ ¨n ®Ó phßng bÖnh vμ ¨n ®Ó ch÷a bÖnh.
nh−ng víi kh¶ n¨ng h¹n chÕ, so¹n gi¶ mong mái ThÝ dô nh− bμn ®Õn mét c©u tôc ng÷ rÊt ng¾n gän:
vμ biÕt ¬n ®−îc b¹n ®äc gÇn xa chØ b¶o nh÷ng s¬
¡n nhai, nãi nghÜ. ChØ 4 tõ - râ rμng, døt kho¸t
sãt cña cuèn s¸ch nhá nμy.
mμ kh¼ng ®Þnh hai ®iÒu th−êng gÆp trong ®êi
Lμng Kh−¬ng - Xu©n 2008 ng−êi, trong ®ã cã sù kh¼ng ®Þnh: ¡n ph¶i nhai.

10 11