Page 163 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 163

C¸ch nμo còng cã c¸i hay, c¸i dë, ®· lùa chän   - ¡n c¸m, tr¶ vμng
 råi th× ®õng b¨n kho¨n n÷a! Vui vÎ mμ ¨n trøng   - Vay chÝn th× tr¶ c¶ m−êi
 cho ngon hoÆc kiªn tr×, vui lßng mμ chê ®îi trøng   Phßng khi tóng nhì cã ng−êi cho vay;...
 në thμnh con.       4. Ngoμi ra, cã mét  d¹ng t©m lý,  vay  th× tr¶
                 kh¸ ®Çy ®ñ, nh−ng th¸i ®é khi nhËn, khi tr¶ rÊt
 ¡n vμ tr¶       kh¸c nhau.
                     - ¡n tr−íc, tr¶ sau, ®au h¬n ho¹n;
 Cã thÓ chia lμm ba lo¹i:   - ¡n th× ha h¶, tr¶ th× ngïi ngïi.

 1. Tr¶ ¬n xøng ®¸ng, sßng ph¼ng, ¨n thÕ nμo   L¹i cã c©u: ¡n miÕng tr¶ miÕng th× kh«ng ph¶i
 tr¶ ®óng hoÆc t−¬ng ®−¬ng thÕ Êy.    nãi viÖc ¨n mμ ý nãi:  Ai lμm ®iÒu xÊu víi  m×nh,
 - ¡n ngät, tr¶ bïi   m×nh ®¸p l¹i nh− thÕ, kh«ng chÞu lÐp vÕ.
 - ¡n mËt, tr¶ ®−êng
 - ¡n miÕng ch¶, tr¶ miÕng bïi
                      ¨n vãc, häc hay
 - ¡n t¸m l¹ng, tr¶ nöa c©n (C©n cña ta ngμy
 x−a cã 16 l¹ng);...   Gi¸o s− NguyÔn L©n, trong cuèn  Tõ ®iÓn
                                                   1
 2. Chª kÎ ®¸p l¹i lßng tèt b»ng th¸i ®é xÊu.   thμnh ng÷  vμ tôc ng÷  ViÖt Nam , gi¶i nghÜa c©u
 - ¡n mËt, tr¶ gõng   nμy nh− sau: Vãc lμ tõ cò, ch−a râ nghÜa lμ g×; cã
 ("MËt" ë ®©y vμ ë phÇn trªn lμ mËt ngät (mËt   nghÜa: ¡n Ýt nh−ng häc giái. Th−êng dïng ®Ó khen
 mÝa ch¼ng h¹n) kh¸c víi mËt trong c©u N»m gai   nh÷ng ng−êi häc trß giái vμ khiªm tèn (nh−ng cã
 nÕm mËt).       ng−êi l¹i c¾t nghÜa lμ: ¡n kháe th× häc giái).
 - ¡n thóng, tr¶ ®Êu   Theo thiÓn nghÜ cña t«i, c©u nμy cã nghÜa rÊt
 - ¡n t¸o, tr¶ hét   ®¬n gi¶n: ¡n th× sÏ cã vãc; häc th× sÏ hiÓu biÕt.

 - ¡n sung, tr¶ ng¸i;...   "Vãc" lμ tõ cò, nh−ng nay vÉn cßn dïng. Theo
                                     2
 3. Nãi sù tr¶ ¬n qu¸ møc, hoÆc ®èi xö tèt h¬n   Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt , th× "vãc" (nghÜa 1) lμ th©n
 ng−êi.          ____________
 - ¡n qu¶, tr¶ vμng   1. Xem: GS. NguyÔn L©n:  Tõ ®iÓn  thμnh ng÷ vμ tôc
 - ¡n mét qu¶, tr¶ hßn vμng   ng÷ ViÖt Nam, Nxb. Khoa häc x· héi, Hμ Néi, 2008, tr.35.
 - ¡n ®Êu, tr¶ bå   2.  Xem: ViÖn Ng«n ng÷ häc: Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt, Nxb. §μ
                 N½ng - Trung t©m Tõ ®iÓn häc, Hμ Néi - §μ N½ng, 2008.

 160                                                             161
   158   159   160   161   162   163   164   165   166   167   168