Page 51 - Microsoft Word - KE CHUYEN DANH NHAN VIET NAM....doc
P. 51
Vµo ba kú thi H−¬ng, thi Héi, thi §×nh, «ng ®Òu 3. Cha d¹y con ®ç Tr¹ng nguyªn
chiÕm ng«i ®Çu b¶ng nªn cßn gäi lµ Tam nguyªn. Dßng hä §µo cßn l−u truyÒn l¹i mét c©u chuyÖn
Cßn nhí cã lÇn ®i thi Héi, võa ra ®Õn ngâ th× rÊt thó vÞ vÒ TiÕn sÜ §µo Toµn B©n vµ Tr¹ng
gÆp mét c« bÐ. Cho lµ xói quÈy, «ng cau mµy tá vÎ nguyªn §µo S− TÝch.
bùc tøc, toan quay vÒ. C« bÐ thÊy vËy, véi hái: ChuyÖn kÓ r»ng chÝnh «ng §µo Toµn B©n ®·
- Sao «ng l¹i bùc béi thÕ? tõng ®−îc Chu V¨n An ®Ò tÆng mÊy ch÷ sau: “§¹i
¤ng ®¸p: s− v« nhÞ". Tøc lµ bËc thÇy cã mét kh«ng hai. §iÒu
- §i thi mµ ra ngâ gÆp g¸i, hái ai kh«ng bùc? §i Êy cho thÊy «ng lµ mét ng−êi ®øc ®é, tµi n¨ng
®©u mµ s¸ng sím ®· ®i kh«ng biÕt! uyªn b¸c, ®−îc ng−êi ®−¬ng thêi mÕn phôc.
C« bÐ bËt c−êi khóc khÝch: Khi §µo S− TÝch ®ç Tr¹ng nguyªn, ®−îc vµo
- T−ëng g× chø! §i thi lµ viÖc cña «ng, ®i ®−êng yÕt kiÕn vua TrÇn, vua hái:
lµ viÖc cña t«i. GÆp nhau ë ®©y cã khi l¹i lµ ®iÒu - ThÇy d¹y cña Tr¹ng nguyªn lµ ai?
tèt Êy chø. §µo S− TÝch ®¸p:
§µo S− TÝch tß mß: - Th−a bÖ h¹, chÝnh lµ cha cña thÇn ¹!
Hoµng th−îng bÌn cho mêi cha cña §µo S−
- Tèt thÕ nµo?
TÝch vµo triÒu, khi gÆp mÆt, vua khen r»ng:
- Thø nhÊt, ®ç hay tr−ît lµ do søc häc, chø g¸i - Ta cã lêi khen, thËt ®óng lµ hæ phô sinh hæ
hay trai th× cã liªn quan g×! Thø hai, t«i lµ phËn g¸i, tö. Cha d¹y con ®ç Tr¹ng nguyªn, x−a nay còng
theo tiÕng H¸n th× ®äc lµ “n÷”, t«i nhá tuæi, vËy lµ thËt hiÕm.
ch÷ “tö”. Ch÷ “n÷” ghÐp víi ch÷ “tö” lµ ch÷ “h¶o”. Råi vua TrÇn nãi tiÕp:
Ch÷ “h¶o” cã nghÜa lµ tèt, cí sao «ng l¹i sî xói quÈy. - Ta ra mét vÕ ®èi, ng−¬i h·y ®èi thö ta xem.
ThÊy c« bÐ th«ng minh, l¸u lØnh, nãi n¨ng linh §µo Toµn B©n cung kÝnh v©ng mÖnh. Vua TrÇn ®äc:
ho¹t, «ng vui miÖng hái: - Viªn ngo¹i ba tiªu, v« phu qu©n, tø thêi h÷u kÕt?
- VËy theo c«, tèt ®Õn møc nµo? NghÜa lµ:
- Lµ ®Ëu TiÕn sÜ chø sao n÷a. C©y chuèi ngoµi v−ên, kh«ng cã chång mµ bèn
- TiÕn sÜ th× ®· cã g× lµ võa ý. mïa kÕt tr¸i.
- ThÕ th× Tr¹ng nguyªn nhÐ! Cô §µo Toµn B©n øng ®èi ngay:
- §−îc l¾m! - Méc t¹i nguyÖt thiªn, v« thæ båi, b¸t nguyÖt
Qu¶ nhiªn, sau ®ã §µo S− TÝch ®ç Tr¹ng nguyªn. giai xu©n.
49 50
