Page 89 - Microsoft Word - KE CHUYEN DANH NHAN VIET NAM....doc

bµi th¬ cã nhan ®Ò: “L¨ng mÉu tèng sø gi¶" (MÑ
V−¬ng L¨ng tiÔn sø)
T−¬ng truyÒn, bµi th¬ truyÒn ®Õn ®êi Chóa
TrÞnh C−¬ng th× bÞ thÊt l¹c mÊt hai c©u luËn (tøc
c©u 5 vµ 6). ChØ cßn s¸u c©u:
§×nh ph« ®»ng ®½ng ngùa dõng ch©n,
Nçi mÑ con rµy göi sø qu©n.
Nhí H¸n lßng cßn son mét tÊm,
Th−¬ng L¨ng tãc ®· b¹c m−êi phÇn.
...
M×nh thiÕp l¸ vµng dÇu máng m¶nh,
VÒ thêi khuyªn nã nghÜa qu©n thÇn.
Chóa TrÞnh C−¬ng xem th¬ thÊy vËy, liÒn b¶o
c¸c quan ®ang chÇu hai bªn s¸ng t¸c ra hai c©u ®Ó
bæ khuyÕt. C¸c quan ch−a ai nghÜ ra th× NguyÔn
Quý §øc ®· øng khÈu ®äc:
NiÒm trung hiÕu kh«n hai vÑn,
Héi c«ng danh dÔ mÊy lÇn.
Chóa TrÞnh C−¬ng tÊm t¾c khen:
- Quý §øc thËt th«ng minh, lµm võa nhanh
võa ®óng lèi th¬ thêi Hång §øc. C©u 5 vµ c©u 6
chØ cã s¸u tõ.
Sau ®ã, chóa th−ëng cho Quý §øc hai hèt b¹c.
Khi tuæi ®· cao, TÓ t−íng NguyÔn Quý §øc viÕt
kh¶i d©ng lªn chóa TrÞnh: “... NghÜ m×nh ®−îc l¹m
g¸nh tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ, thÑn kh«ng xøng ®¸ng
lµm men ®Ó chÕ r−îu, lµm muèi ®Ó pha canh... Tù
xÐt l¹i, ®øc cña thÇn cßn kÐm xa c¸c bËc tiªn hiÒn,
87
may trêi ban cho ®−îc ®Õn tuæi trÝ sÜ, thÕ mµ
kh«ng biÕt noi theo viÖc lµm cña tiªn hiÒn, treo
mò c¸o l·o, th× e cã c¶n trë ®Õn ®−êng lèi ®i tíi cña
ng−êi hiÒn vµ kh«ng khái bÞ tiÕng chª lµ luyÕn tiÕc
quyÒn vÞ".
TriÒu ®×nh ®¸nh gi¸ cao tµi n¨ng cña «ng,
muèn gi÷ «ng l¹i lµm quan, «ng ph¶i ba lÇn lµm
kh¶i d©ng chóa míi ®−îc chÊp nhËn. Ngµy vÒ
h−u, «ng ®−îc vua Lª tù tay ban cho bèn ch÷
“Th¸i s¬n B¾c ®Èu", hµm Th¸i phã Quèc l·o.
VÒ h−u, «ng l¹i ra ®ång vui vÇy c«ng viÖc víi
d©n lµng, lÊy m−êi mÉu ®Êt ®−îc triÒu ®×nh ban
cho ®em tÆng d©n lµng, trong ®ã dïng bèn mÉu ®Ó
më chî Th¸nh Nguyªn, tøc chî Mç ngµy nay.
“§øc quý” cña TÓ t−íng NguyÔn Quý §øc cßn
truyÒn l¹i cho ch¸u con. Con trai «ng lµ NguyÔn
Quý ¢n, thi ®Ëu tiÕn sÜ, ch¸u néi lµ NguyÔn Quý
KÝnh, ®ç H−¬ng cèng, ®Òu lµm quan trong triÒu vµ
sau khi mÊt ®Òu ®−îc t«n lµ phóc thÇn.
88