Page 77 - http://tvs.vsl.vn/trienlam
P. 77

"NÕp giÇu quen thãi kinh c¬i, con ch¸u n−¬ng                                        - NÕu vËy nhµ b¸c ®©y lµ sang träng bËc nhÊt,
                 nhê v× Êm"                                                                           mµ nghÒ cña b¸c còng vÎ vang bËc nhÊt. C©u ®èi
                    "ViÖc n−íc ra tay chuyÓn b¸t, b¾c nam ®©u ®Êy                                     cña b¸c nÕu d¸n lªn còng hay bËc nhÊt, viÖc g× mµ
                 lai hµng".                                                                           l¹i kªu lµ hÌn!

                    C©u ®èi nµy phao truyÒn ®Õn tai triÒu ®×nh, c¸c                                     Råi  vua  gäi  lÊy  bót,  ®Ò  giïm  cho  mét  ®«i  c©u
                 vÞ  ®×nh  thÇn  ®Òu  kinh  ng¹c  vµ  ra  lÖnh  ®iÒu  tra                             ®èi nh− sau:
                 xem ng−êi viÕt lµ ai mµ c©u ®èi ch¼ng nh÷ng t¶                                         Kho¸c mét ¸o bµo, ®¶m ®ang khã kh¨n thiªn h¹.
                 ®óng mét cöa hµng trÇu n−íc (giÇu, c¬i, Êm, n−íc,                                      CÇm ba th−íc kiÕm, tËn thu lßng d¹ thÕ gian.
                 b¸t, hµng v..v.) l¹i cßn ngô mét ý kinh bang tÕ thÕ,                                   Kh¸ch qua l¹i nh×n thÊy c©u ®èi ai còng kinh
                 mét khÝ ph¸ch lín lao. §iÒu tra m·i kh«ng ra, c©u                                    ng¹c x«n xao.
                 chuyÖn ®−îc t©u lªn vua Lª Th¸nh T«ng, nh−ng                                           ... Sö s¸ch cßn chÐp l¹i r»ng, cã n¨m trêi h¹n
                 nhµ vua chØ gËt ®Çu c−êi.                                                            h¸n, vua v« cïng lo l¾ng, ®Ých th©n ®øng ra cÇu
                                                                                                         1
                    L¹i mét lÇn kh¸c, còng vµo ®Çu n¨m míi, vua                                       ®¶o , vµ khi cÇu ®¶o ®−îc m−a råi, «ng vui mõng
                 ¨n mÆc gi¶ lµm th−êng d©n ra phè ch¬i ®Ó thÞ s¸t                                     øng khÈu thµnh th¬:

                                                                                                                    Thiªng liªng anh khÝ rén trêi xa,

                 t×nh  h×nh  d©n  chóng.  §i  tíi  ®©u  nhµ  vua  còng
                                                                                                                    T¹o hãa cÇm quyÒn uy lùc ghª,
                 thÊy la liÖt nh÷ng c©u ®èi ca ngîi c¶nh th¸i b×nh                                                  Cói l¹y s¬n thÇn, xin nhËn vËt
                 thÞnh  trÞ,  nªn  trong  lßng  rÊt  vui  thÝch.  Riªng  cã                                         Hßa lµm m−a ngät, ®−îc mïa to.
                 nhµ nä, ch¼ng treo ®Ìn kÕt hoa mµ còng ch¼ng ®èi                                                         (Bµi th¬ ®Ò ë miÕu H»ng Hùu)
                 liÔn g× hÕt. Vua rÏ vµo hái, chñ thËt thµ tr¶ lêi r»ng:                                Lª Th¸nh T«ng còng lµ «ng vua träng hiÒn tµi,
                    - Ch¶ nãi giÊu g× b¸c, nhµ ch¸u lµm c¸i nghÒ                                      sù nghiÖp gi¸o dôc, ®µo t¹o nh©n tµi rÊt ®−îc «ng
                 hÌn h¹ qu¸, nªn ch¼ng d¸m ph« phang g× víi ai                                        chó träng. Thêi Êy, khoa cö lµ con ®−êng chÝnh ®Ó
                 cho thªm tñi!                                                                        chän lùa nh©n tµi cho quèc gia. ¤ng cho më Nhµ
                    Vua ng¹c nhiªn hái:                                                               th¸i häc ®Ó lÊy chç ë cho c¸c sÜ tö, lËp BÝ th− c¸c
                    - Sao l¹i cã nghÒ g× lµ nghÒ hÌn h¹?                                              ®Ó chøa s¸ch. Më c¸c khoa thi ®Ó chän ng−êi tµi
                    Chñ nhµ th−a:                                                                     gióp n−íc. Trong c¸c thêi kú phong kiÕn ë n−íc ta,
                    - D¹, nhµ ch¸u chØ chuyªn ®i hãt ph©n ng−êi ®Ó                                    _______________
                 b¸n th«i ¹.                                                                            1. CÇu ®¶o: CÇu thÇn th¸nh ban cho nh÷ng ®iÒu mong
                    Nghe xong, vua c−êi nãi:                                                          muèn b»ng c¸ch cóng b¸i (Theo quan niÖm ngµy x−a).


                                                                  75                                  76
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82