Page 78 - http://tvs.vsl.vn/trienlam

"NÕp giÇu quen thãi kinh c¬i, con ch¸u n−¬ng - NÕu vËy nhµ b¸c ®©y lµ sang träng bËc nhÊt,
nhê v× Êm" mµ nghÒ cña b¸c còng vÎ vang bËc nhÊt. C©u ®èi
"ViÖc n−íc ra tay chuyÓn b¸t, b¾c nam ®©u ®Êy cña b¸c nÕu d¸n lªn còng hay bËc nhÊt, viÖc g× mµ
lai hµng". l¹i kªu lµ hÌn!

C©u ®èi nµy phao truyÒn ®Õn tai triÒu ®×nh, c¸c Råi vua gäi lÊy bót, ®Ò giïm cho mét ®«i c©u
vÞ ®×nh thÇn ®Òu kinh ng¹c vµ ra lÖnh ®iÒu tra ®èi nh− sau:
xem ng−êi viÕt lµ ai mµ c©u ®èi ch¼ng nh÷ng t¶ Kho¸c mét ¸o bµo, ®¶m ®ang khã kh¨n thiªn h¹.
®óng mét cöa hµng trÇu n−íc (giÇu, c¬i, Êm, n−íc, CÇm ba th−íc kiÕm, tËn thu lßng d¹ thÕ gian.
b¸t, hµng v..v.) l¹i cßn ngô mét ý kinh bang tÕ thÕ, Kh¸ch qua l¹i nh×n thÊy c©u ®èi ai còng kinh
mét khÝ ph¸ch lín lao. §iÒu tra m·i kh«ng ra, c©u ng¹c x«n xao.
chuyÖn ®−îc t©u lªn vua Lª Th¸nh T«ng, nh−ng ... Sö s¸ch cßn chÐp l¹i r»ng, cã n¨m trêi h¹n
nhµ vua chØ gËt ®Çu c−êi. h¸n, vua v« cïng lo l¾ng, ®Ých th©n ®øng ra cÇu
1
L¹i mét lÇn kh¸c, còng vµo ®Çu n¨m míi, vua ®¶o , vµ khi cÇu ®¶o ®−îc m−a råi, «ng vui mõng
¨n mÆc gi¶ lµm th−êng d©n ra phè ch¬i ®Ó thÞ s¸t øng khÈu thµnh th¬:

Thiªng liªng anh khÝ rén trêi xa,

t×nh h×nh d©n chóng. §i tíi ®©u nhµ vua còng
T¹o hãa cÇm quyÒn uy lùc ghª,
thÊy la liÖt nh÷ng c©u ®èi ca ngîi c¶nh th¸i b×nh Cói l¹y s¬n thÇn, xin nhËn vËt
thÞnh trÞ, nªn trong lßng rÊt vui thÝch. Riªng cã Hßa lµm m−a ngät, ®−îc mïa to.
nhµ nä, ch¼ng treo ®Ìn kÕt hoa mµ còng ch¼ng ®èi (Bµi th¬ ®Ò ë miÕu H»ng Hùu)
liÔn g× hÕt. Vua rÏ vµo hái, chñ thËt thµ tr¶ lêi r»ng: Lª Th¸nh T«ng còng lµ «ng vua träng hiÒn tµi,
- Ch¶ nãi giÊu g× b¸c, nhµ ch¸u lµm c¸i nghÒ sù nghiÖp gi¸o dôc, ®µo t¹o nh©n tµi rÊt ®−îc «ng
hÌn h¹ qu¸, nªn ch¼ng d¸m ph« phang g× víi ai chó träng. Thêi Êy, khoa cö lµ con ®−êng chÝnh ®Ó
cho thªm tñi! chän lùa nh©n tµi cho quèc gia. ¤ng cho më Nhµ
Vua ng¹c nhiªn hái: th¸i häc ®Ó lÊy chç ë cho c¸c sÜ tö, lËp BÝ th− c¸c
- Sao l¹i cã nghÒ g× lµ nghÒ hÌn h¹? ®Ó chøa s¸ch. Më c¸c khoa thi ®Ó chän ng−êi tµi
Chñ nhµ th−a: gióp n−íc. Trong c¸c thêi kú phong kiÕn ë n−íc ta,
- D¹, nhµ ch¸u chØ chuyªn ®i hãt ph©n ng−êi ®Ó _______________
b¸n th«i ¹. 1. CÇu ®¶o: CÇu thÇn th¸nh ban cho nh÷ng ®iÒu mong
Nghe xong, vua c−êi nãi: muèn b»ng c¸ch cóng b¸i (Theo quan niÖm ngµy x−a).

75 76