Page 54 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 54
§ã lµ nh÷ng c©u ca dao miªu t¶ c¶nh sèng thanh
b×nh n¬i th«n d·, cã nh÷ng c« g¸i nhÝ nh¶nh, vui
t−¬i, lu«n miÖng gäi ng−êi yªu lµ "chó bÐ kh¸u
khØnh". Nh−ng c¹nh ®ã còng lµ nçi lßng cña
nh÷ng phô n÷ khæ ®au: ng−êi ®· luèng tuæi mµ
Phan béi ch©u - lo cho cha mÑ ch−a thµnh gia thÊt, ng−êi th× bÞ t×nh phô, ng−êi
xong míi hiÕn th©n v× n−íc th× mßn mái chê chång ®i chinh chiÕn n¬i xa. Cã
bµi l¹i tá ý khinh miÖt, c¨m thï bän quan l¹i
"kh«ng cÊy, kh«ng gÆt mµ lóa ba tr¨m bå... Kh«ng
P han Béi Ch©u sinh n¨m 1867, mÊt n¨m 1940. s¨n, kh«ng b¾n mµ s©n treo ®Çy thó rõng".
Thuë nhá, «ng cã tªn Phan V¨n San, kho¶ng
TÊt c¶ nh÷ng ý t×nh Êy ®· dÇn dÇn ngÊm s©u
ngoµi 30 tuæi míi ®æi tªn thµnh Phan Béi vµo trÝ nhí cßn non nít cña «ng. Cha mÑ cña «ng
Ch©u. HiÖu lµ Sµo Nam, §éc TØnh Tö... ¤ng quª ban ®Çu còng rÊt ng¹c nhiªn khi thÊy «ng bi b«
lµng §an NhiÖm, huyÖn Nam §µn, tØnh NghÖ An.
Ngay tõ bÐ, Phan Béi Ch©u ®· tá ra lµ mét ®äc l¹i, lóc Êy «ng tÇm bèn, n¨m tuæi.
ng−êi th«ng minh, s¸ng ý. Cã thÓ, do «ng ®−îc Khi «ng ®−îc s¸u tuæi, th× b¾t ®Çu häc ch÷
sèng trong mét gia ®×nh cã cha lµ nhµ Nho, "lÊy H¸n. Tam tù kinh «ng chØ häc trong vµi ngµy lµ
nghiªn lµm ruéng, lÊy bót lµm cµy". ThËm chÝ mÑ xong. Häc s¸ch LuËn ng÷ xong, «ng cßn phãng t¸c
«ng, lµ phËn n÷ nhi sèng trong chÕ ®é phong kiÕn, ra Phan tiªn sinh luËn ng÷ (LuËn ng÷ cña tiªn
còng xuÊt th©n tõ con nhµ Nho, ®−îc häc ch÷ sinh hä Phan), trong ®ã cã ®Æt lêi chÕ giÔu b¹n,
th¸nh hiÒn nªn rÊt mùc mÉn tiÖp vµ ®«n hËu, nªn cha «ng biÕt chuyÖn liÒn ®¸nh ®ßn. N¨m t¸m tuæi,
«ng ®−îc rÌn cÆp ®Õn n¬i ®Õn chèn. «ng b¾t ®Çu biÕt lµm v¨n bµi vµ ®Ëu ®Çu mét sè kú
MÑ «ng tªn NguyÔn ThÞ Nhµn, rÊt c−ng chiÒu thi s¸t h¹ch cña phñ, cña huyÖn. §Õn n¨m 13 tuæi,
«ng. Lªn bèn tuæi, «ng vÉn th−êng ®−îc mÑ bÕ ½m, «ng ®· thµnh th¹o c¸c thÓ v¨n cö tö, th¬, phó,
nùng nÞu. Mçi khi h¸t ru con ngñ, bµ Nhµn vÉn chän
mÊy thiªn "Chu Nam" trong Kinh thi ®Ó ru con. kinh nghÜa...
1
Tµi giái nh− vËy nh−ng con ®−êng thi cö cña
_______________
«ng lËn ®Ën v« cïng. Ph¶i s¸u lÇn thi h−¬ng míi
1. Kinh Thi: TuyÓn tËp th¬ ®Çu tiªn cña v¨n häc ®Ëu Gi¶i nguyªn. Nªn ®èi víi ng−êi cïng c¶nh
Trung Quèc. XuÊt hiÖn (kho¶ng) tõ thÕ kû XI ®Õn thÕ
kû VI tr−íc C«ng nguyªn. ngé, Phan Béi Ch©u cã lßng th«ng c¶m s©u s¾c.
51 52
