Page 24 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

giúp đỡ của các đồng chí Trung Quốc, hoạt động bí mật cùng chúng tôi. Anh em thổi nấu lấy ăn. Anh Lĩnh thạo
trong kiều bào. Bọn Việt Nam Quốc dân Đảng cũng có tiếng Trung Quốc, nhận phần đi chợ. Chúng tôi phân công
mặt. Chúng dựa vào bọn Quốc dân Đảng Trung Hoa, hoạt nhau lần lượt nấu ăn. Về sau, các anh thấy tôi nấu nướng
động công khai. kém quá, nên chỉ phân công cho rửa bát.
Anh Phùng Chí Kiên ở khu du kích Sán Đầu cũng mới Chúng tôi vẫn phải đợi đồng chí Vương về để giải
về Côn Minh. Căn buồng nhỏ của anh ở trong một ngõ quyết công tác. Hằng ngày, sau bữa cơm, lại ra Thúy Hồ
hẻm, chỉ có một cái giường và một tấm ván kê giáp tường ngồi học tiếng Trung Quốc. Thúy Hồ là một thắng cảnh
làm bàn viết. Chúng tôi cùng ở với anh Kiên. Anh Đồng và của Côn Minh. Hồ khá rộng, có đường chạy ngang và chạy
tôi tiếp tục đóng vai những người Hoa sinh trưởng tại vòng quanh. Gần hồ, có Trường Giảng Võ, học sinh quân
nước ngoài mới về Tổ quốc. Vai này cũng không khó lắm. thường kéo ra đây luyện tập. Giờ nghỉ, họ hát những bài
Thành phố rất đông người từ các nơi khác đến, màu sắc ca chống Nhật. Lần đầu, được nghe một đội quân hát
khác nhau, tiếng nói khác nhau, nên mặc dầu chúng tôi những bài hát kháng chiến, tôi có ý nghĩ: Dù sao, binh sĩ ở
lúc đầu chỉ nói được một vài tiếng Quan Hỏa, cũng không một nước nửa thuộc địa vẫn còn hơn một nước thuộc địa.
ai để ý. Gần nửa tháng, vẫn chưa thấy đồng chí Vương về.

Anh Kiên nói chuyện về tình hình kiều bào, tình hình Các anh ở đây không nói với tôi đồng chí Vương là người
chiến tranh chống Nhật tại Trung Quốc, và dạy chúng tôi như thế nào. Nhưng qua thái độ kính trọng của các anh
học tiếng Trung Quốc. Anh Kiên hoạt động tại Trung Quốc khi nói đến đồng chí Vương, tôi đoán được đồng chí
khá lâu và đã học ở trường đại học của Hồng quân tại khu Vương phải là một đồng chí rất quan trọng. Tôi liên
xôviết. Anh là một người vui tính, hồn nhiên, rất tốt. Khi tưởng đến đồng chí Nguyễn Ái Quốc.
chúng tôi hỏi về công tác, anh Kiên nói: “Công tác của các Đối với nhiều người vào lớp tuổi chúng tôi hồi đó, hình
anh phải đợi đồng chí Vương về quyết định”. ảnh Nguyễn Ái Quốc đã trở nên một hình ảnh lý tưởng.
Một tuần sau khi đến Côn Minh, chúng tôi chuyển Khoảng những năm 1926, 1927, do ảnh hưởng cách
sang chỗ ở mới. Nhà này của một đồng chí Trung Quốc cho mạng Nga và cách mạng Trung Quốc, phong trào học sinh
ở nhờ. Nhà có gác, sạch sẽ, cao ráo. Trước nhà có sân. Trên ở Huế phát triển khá mạnh. Chúng tôi hay đến nhà cụ

sân có một cây ngọc lan cao, rất nhiều hoa. Cả gia đình Phan Bội Châu để nghe nói chuyện tình hình thế giới và
đồng chí Trung Quốc này đối xử với chúng tôi thân mật trong nước. Khi đó, cụ Phan mới bị đưa từ Hà Nội về Huế
như người trong nhà. an trí. Trong nhà cụ, ảnh Lênin treo cạnh ảnh Tôn Dật
Anh Cao Hồng Lĩnh mới từ Diên An về, cũng đến ở Tiên và Thích Ca Mâu Ni. Chúng tôi là những thanh niên

21 22