Page 149 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Quốc dân đảng Tưởng Giới Thạch như thế nào? Người được Ủy ban
lâm thời thành phố giao nhiệm vụ mở đầu việc đặt “quan hệ thân
thiện với Đồng minh” là Khuất Duy Tiến. Pátti dành nhiều thời
gian gạn hỏi ông Tiến về “cuộc khởi nghĩa giành chính quyền mà
không có đổ máu” của nhân dân Hà Nội. Sau này, trong cuốn sách
của mình , viên sĩ quan Mỹ bình luận: Chỉ bằng một đòn và không
1
phải nổ súng, khái niệm về chế độ thực dân bị tan vỡ và toàn bộ
chính quyền bù nhìn Bảo Đại bị lật nhào... Hà Nội, trung tâm
quyền lực của thực dân Pháp ở Bắc Đông Dương đã tự giải phóng
lấy mình và đặt ra một khuôn mẫu cho việc giải phóng phần lớn
khu vực còn lại của đất nước.
Đúng lúc đang tiếp đoàn đại biểu chính quyền Hà Nội thì Pátti
được Trung tướng Tsuchihashi báo tin ba cánh quân Trung Hoa
2
dân quốc đã vượt qua biên giới ở Lào Cai, Hà Giang và Cao Bằng
và đang tiến về phía nam. Đồng thời viên tướng Nhật cũng lưu ý
Pátti về những việc làm của nhóm người Pháp trong Phủ Toàn
quyền. Họ đòi thả số tù binh Pháp ở trong thành và đòi cho kiều
dân Pháp “diễu hành biểu dương lực lượng đón chào nhóm người

Pháp” vừa cùng người Mỹ từ Côn Minh sang.
Những tin tức đầu tiên về những người nước ngoài đã và đang
đến Hà Nội khiến Ban Thường vụ Trung ương và Chủ tịch Hồ Chí
Minh đặc biệt quan tâm. Theo chỉ thị của Cụ Hồ, ông Giáp nhân
danh Bộ trưởng Bộ Nội vụ trong Chính phủ lâm thời tổ chức một
phái đoàn đến “thăm” và tìm hiểu ý đồ của họ, đặc biệt là Thiếu tá
Xanhtơny mà ta đã biết là thuộc cơ quan tình báo Pháp DGER,

______________
1. Tất cả những nội dung liên quan đến Pátti xem Tại sao Việt Nam?
(Why Vietnam?) của Archimedes L.A.Patti - Người dịch Lê Trọng Nghĩa,
Nxb. Đà Nẵng, Đà Nẵng, 1995.
2. Yuitsu Tsuchihashi - Tư lệnh Tập đoàn quân Hoàng gia Nhật thứ 38,
khi đó đặt Tổng hành dinh ở Bảo tàng Louis Finot (Hà Nội), tức Bảo tàng
Lịch sử hiện nay.

147