Page 152 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

vấn đề đặc quyền ở Đông Dương. Cụ dự kiến phong trào giải phóng
dân tộc Việt Nam sắp phải đương đầu với bộ ba cường quốc Anh -
Pháp - Trung Hoa Tưởng Giới Thạch...
Cuối buổi nói chuyện, Pátti hy vọng rằng Mỹ sẽ xem xét lại
tình hình Đông Dương dưới ánh sáng của các sự kiện mới. Viên sĩ
quan Mỹ ra về với sự cảm nhận sâu sắc một mong muốn mãnh liệt,

một ý chí quyết tâm và một tinh thần lạc quan của Cụ Hồ “muốn
giải thoát đất nước khỏi ách đô hộ của nước ngoài”.
Chiều tối hôm đó, qua trung gian là Pátti, Xanhtơny ngỏ ý
muốn gặp Cụ Hồ. Cụ trả lời sẽ cử ông Giáp đến gặp nếu có Pátti đi
cùng. Cuộc gặp gỡ diễn ra 10 giờ ngày hôm sau, 27/8, giữa một bên
là Võ Nguyên Giáp - Dương Đức Hiền với một bên là Xanhtơny, có
Pátti tham dự. Sau này cuộc đối thoại được Pátti ghi lại khá chi

tiết trong cuốn sách của mình.
Ngay từ đầu cuộc đối thoại, Pátti đã nhận thấy “tài ngoại giao
của người Pháp chắc chắn đang ở trong chiều hướng suy tàn tầm
thường nhất”. Mặc dầu đã cố gắng tỏ ra lịch sự, Xanhtơny vẫn lên
giọng phủ đầu bằng “một bài diễn văn gia trưởng” phê phán cách

xử sự của người Annamít đã làm cho thế giới nghĩ rằng sự có mặt
của Pháp ở Đông Dương từ lâu không còn được mọi người hoan
nghênh nữa. Xanhtơny còn báo cho phía Việt Nam biết rằng ông ta
“sẽ theo dõi một cách cảnh giác các hoạt động của cái gọi là Chính
phủ lâm thời và sẽ tự mình đánh giá công sức của các nhân viên
Chính phủ đó trong việc cai trị Đông Dương sau chiến tranh”.
Pátti rất đỗi ngạc nhiên về sự tự kiềm chế tuyệt đối của ông

Giáp. Trước một giọng trầm bổng, những danh từ nhẹ nhàng
nhưng sặc mùi gia trưởng của Xanhtơny, ông có thể bỏ cuộc họp ra
về bất cứ lúc nào, nhưng ông đã không làm như vậy. Bằng một
tiếng Pháp hoàn hảo, ông Giáp nói ông đến đây không phải để
nghe diễn thuyết mà cũng chẳng phải biện minh cho các hoạt động

của nhân dân Việt Nam. Ông đến thể theo lời mời của người mà

150