Page 365 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

đông đến, sông Bằng Giang từ hướng tây bắc về, ba dòng chảy giao
nhau ở thị xã Cao Bằng. Trinh sát viên đặt tâm ống kính viễn
vọng để Chỉ huy trưởng quan sát lần lượt sân bay Nà Cạn dưới
chân núi, đoạn đường số 4 và cầu Bằng Giang vào thị xã, thành cổ -
pháo đài và các vị trí địch. Bên ngoài thị xã là cả một hệ thống
1
hơn 10 đồn tiền tiêu được xây dựng trên những ngọn đồi bao

quanh. Trả lời Chỉ huy trưởng về kết quả trinh sát, nhất là khu
vực sân bay và bờ sông, tổ trưởng trinh sát Trần Quốc Trung báo
cáo chưa có cách nào tiềm nhập được vào phía trong hệ thống đồn
bốt địch. Các đội quân cảnh đi tuần tra ngày đêm bên ngoài sân
bay chừng nửa kilômét. Phó Tổng tham mưu trưởng Phan Phác
báo cáo thêm về tình hình bố trí của địch trên hướng nam và
hướng tây thị xã: Đường từ ngoài đi vào có nhiều đồi trọc nối tiếp

nhau, phía tây có sông, có công sự và chướng ngại vật, phía nam có
thành dựng đứng, hai bên có lô cốt và tháp canh, bên ngoài là bãi
trống với những lớp dây thép gai. Vừa quan sát vừa nghe báo cáo,
Chỉ huy trưởng nói với các cán bộ cùng đi: Với một vị trí có địa
hình phức tạp và được bố phòng như thế này, địch chưa lo bị quân

ta tiến công. Và cũng thật dễ hiểu vì sao tướng tá Pháp chưa vội
rút quân khỏi Cao Bằng, chưa vội rút ngắn phòng tuyến đường số
4 theo ý kiến đề xuất của Tổng Tham mưu trưởng Rơve.
Ông Giáp cùng mọi người trao đổi và dự kiến những khó khăn
mà các mũi tiến công của ta sẽ gặp phải và cách khắc phục trên
______________

1. Pháo đài do Pháp xây từ năm 1938 trên một quả đồi phía nam thị
xã, trên một diện tích gần 10 ha, tường vách pháo đài được xây bằng đá,
chu vi 1.350 m. Pháo đài án ngữ trục đường số 4 từ phía Lạng Sơn lên và
đường số 3 từ Bắc Kạn đến thị xã Cao Bằng. Sau này, có điều kiện nghiên
cứu thực địa, ta thấy từ trên pháo đài có thể quan sát cả một vùng rộng
lớn xung quanh, đặc biệt là hướng tây - tây bắc, tức trung tâm thị xã. Địa
hình thiên nhiên thuận lợi cho việc phòng thủ của pháo đài: phía tây - tây
bắc là sông Hiến, phía đông là sông Bằng, bờ cao dốc thẳng đứng, nước
chảy xiết, phía nam là những dãy đồi trọc.

363