Page 126 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Phan Ch©u Trinh tr−íc ®ã, tÝnh ra ®· gÇn bèn
1
n¨m. §· xÊp xØ c¸i tuæi “tri thiªn mÖnh” , gãa vî
t¸m n¨m råi nh−ng quan vÉn ë vËy, kh«ng t¬
mµng ®Õn chuyÖn t¸i gi¸. Cha con «ng vÉn sèng
trong c¨n phßng cò, nay cµng c¶m thÊy chËt chéi
Ch−¬ng IV
thªm v× c¸c con «ng ®· lín c¶ råi. Lµm quan liªm
NH¦ C¸NH CHIM KH¤NG MáI khiÕt nh− «ng th× chØ h−ëng l−¬ng “ba cäc ba
®ång”, lµm g× cã bæng léc. Mµ ®· lµm quan råi, ®©u
cã ®−îc ®i d¹y häc hoÆc viÕt ch÷ thuª nh− tr−íc ®Ó

I- BI KÞCH QUAN TR¦êNG t¨ng thªm thu nhËp. ThÕ lµ cha con quan Thõa
biÖn vÉn sèng víi c¸ch sinh ho¹t hÕt søc ®¹m b¹c,
KÓ tõ n¨m 1909, gia ®×nh «ng NguyÔn Sinh Huy t»n tiÖn.
l¹i tr¶i qua nhiÒu b−íc th¨ng trÇm. Sau vô chèng thuÕ diÔn ra ë kinh ®« HuÕ,
TriÒu ®×nh HuÕ bæ nhiÖm «ng lµm Thõa biÖn «ng NguyÔn Sinh Huy bÞ cÊp trªn khiÓn tr¸ch
Bé LÔ, vèn lµ mét chøc quan nhá trong triÒu, Ýt
(rÐprimander) v× “h¹nh kiÓm cña hai ng−êi con ë
bæng léc vµ kh«ng cã quyÒn hµnh g× ®¸ng kÓ. Håi
Tr−êng Quèc häc, ®· nãi tr−íc mÆt thÇy gi¸o nh÷ng
Êy, ng−êi ta th−êng so s¸nh: 2
lêi bµi Ph¸p trong dÞp d©n chóng biÓu t×nh” .
NhÊt lµ Bé L¹i, Bé Binh DÜ nhiªn, hai con «ng, TÊt §¹t vµ TÊt Thµnh
Nh× th× Bé Hé, Bé H×nh còng xong còng cã tªn ë sæ ®en cña mËt th¸m Ph¸p.
Thø ba th× ®Õn Bé C«ng Còng tõ sau vô chèng thuÕ, Phan Ch©u Trinh,
Nh−îc b»ng Bé LÔ, c¸o «ng, t«i vÒ. b¹n ®ång khoa víi «ng, vµ nhiÒu sÜ phu kh¸c bÞ ®µy

Bé LÔ trong triÒu ®×nh HuÕ lóc bÊy giê lo viÖc ë nhµ tï C«n §¶o. ¤ng kh«ng thÓ tr¸nh khái bÞ
lÔ nghi, häc hµnh, thiªn v¨n, bãi to¸n vµ khen Tßa Kh©m sø Ph¸p ë Trung Kú vµ triÒu ®×nh HuÕ
th−ëng. ¤ng NguyÔn Sinh Huy coi sãc viÖc häc
____________
hµnh. Mçi th¸ng hai kú, «ng ®Õn gi¶ng ®−êng Di
1. Tri thiªn mÖnh cã nghÜa lµ biÕt ®−îc mÖnh trêi ®èi
Lu©n, Tr−êng Quèc Tö Gi¸m ®Ó tr«ng coi c¸c cuéc
víi m×nh. X−a c¸c nhµ nho th−êng nãi: Ngò thËp (50 tuæi)
b×nh v¨n.
tri thiªn mÖnh.
“Quan” Thõa biÖn NguyÔn Sinh Huy ®· bÊt ®¾c
2. Hå s¬ NguyÔn Sinh Huy, sè A 3780 I, ngµy 21-1-1920
dÜ ph¶i ngåi vµo c¸i ghÕ cña “quan” Thõa biÖn cña Së MËt th¸m Trung Kú.

123 124