Page 40 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Phần I: ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC ĐƯỜNG BÁC HỒ ĐI CỨU NƯỚC

ngày trong lớp học, thầy giáo Pháp vẫn giảng rằng họ từ khi còn ở nhà, đến Huế càng được tô đậm và hình
đem văn minh đến cho nhân dân Việt Nam, Pháp bảo thành rõ nét.
hộ và khai hóa đất nước Việt Nam, đem lại tự do, bình *
đẳng, bác ái cho mọi người. Nhưng những điều Bác * *
nhìn thấy thì hoàn toàn trái ngược lại, người nông dân
Chúng ta về thăm Huế, trước nhất hãy đến cửa Đông Ba,
làm ra lúa gạo không có cơm ăn, thức ăn là nước muối
số nhà 45 đến 49 đường Mai Thúc Loan chính là nơi Bác đã
pha loãng. Người công nhân làm việc cật lực thì lương
chịu cảnh đói cơm rách áo và là nơi Bác vĩnh biệt người mẹ
rất thấp, lại còn bị đánh đập, chửi mắng thậm tệ.
thân yêu của mình. Trong Thành nội, từ cửa Hiển Nhân,
Chính bọn lính Pháp đã xả súng bắn vào những nông
Thượng Tứ, Ngọ Môn, đến lầu Nam Giao, ngã tư Âm hồn...
dân biểu tình gây đổ máu ở cầu Tràng Tiền, chúng sai
rất nhiều nơi đã in dấu chân và nhiều kỷ niệm thời thơ ấu của
rải cát quét đi phải hàng tuần lễ sau mới hết... Những
Bác. Qua cầu Tràng Tiền, theo đường Lê Lợi đến thăm trường
thực tế đó đã đặt cho Bác nhiều câu hỏi. Bác nhớ như
Quốc học làm sao ta không nghĩ tới những bước chân rầm
in lời kêu gọi của cụ Nguyễn Hằng Chi, bạn của cha
rập của những đoàn nông dân đấu tranh chống thuế năm
Bác, người Hà Tĩnh đang dạy học ở Quảng Nam, có
1908, trong đó có Bác.
đoạn: Giặc Pháp mượn tiếng bảo hộ để ngược đãi nhân dân
Về Huế ta chớ quên thăm Di Luân Đường, nơi Bác
ta đã quá lắm. Hàng năm nạp thuế xong rồi người không
vẫn theo cụ thân sinh đi dự các buổi bình văn thơ. Tại
chiếc áo lành, bụng không được no, khổ hết chỗ nói, nếu
đây, cụ Nguyễn Sinh Huy đã nói một câu nổi tiếng:
không một phen đứng dậy tỏ trình kêu nài thì sưu thuế hãy
còn tăng mãi. Dân ta mười nhà đã chín nhà trống không, "Quan trường thị nô lệ, trung chi nô lệ, hựu nô lệ" nghĩa
khó lòng gánh chịu được. Không lẽ cứ ngồi mà chịu chết. là: "Quan trường thực ra chỉ là đám nô lệ hơn cả tầng lớp
Chi bằng vùng đứng dậy để tìm lối sống. Ở đâu có bình nô lệ".
đẳng, bác ái? Tại sao quần chúng nhân dân đấu tranh Về Huế, ta hãy qua Đập Đá Vĩ Dạ, về thăm Dương Nổ
hăng hái như vậy mà không thành công? Cách mạng Đông, thăm nhà cụ Nguyễn Hữu Độ, nơi ngày xưa Bác ở và
Pháp đã làm như thế nào? Bác tin ở dân, tin vào ý chí học những chữ Hán đầu tiên. Dương Nổ nằm bên dòng
và sức mạnh của dân và chính niềm tin đó đã thôi sông Phổ Lại. Phổ Lại theo người dân xứ Huế có nghĩa là

thúc Bác bỏ Trường Quốc học ra đi tìm đường cứu dòng sông đào làm thủy lợi. Sông Phổ Lại uốn lượn giữa
nước. Ý định sang phương Tây, sang Pháp nảy mầm làng quê xanh rờn tre trúc. Căn nhà nhỏ với những hàng

37 38