Page 22 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 22
phu trong vùng và thăm di tích lịch sử vùng khai sáng Pháp như Rútxô (Rousseau), Vônte
Tây Sơn. (Voltaire), Môngtétxkiơ (Montesquieu). Sự tiếp
Cuối năm 1909, Nguyễn Tất Thành được cha cận với những tư tưởng mới đó càng thôi thúc
gửi học tiếp chương trình lớp cao đẳng (lớp nhất - anh tìm đường đi ra nước ngoài.
cours supérieur), tại Trường tiểu học Pháp - Việt Tháng 2-1911, Nguyễn Tất Thành rời Phan
Quy Nhơn. Ông Nguyễn Sinh Sắc hiểu khả năng Thiết vào Sài Gòn. Anh ở tạm tại trụ sở các chi
và chí hướng người con trai thứ của mình nên đã nhánh của Liên Thành công ty đặt tại Sài Gòn,
tạo điều kiện cho anh được tiếp tục học lên. như nhà số 3, đường Tổng đốc Phương (nay là
Tháng 6-1910, Nguyễn Tất Thành hoàn số 5, đường Châu Văn Liêm); nhà số 128, Khánh
thành chương trình tiểu học. Sau khi nghe tin Hội. Ở Sài Gòn một thời gian ngắn, anh thường
cha bị cách chức Tri huyện Bình Khê, bị triệu đi vào các xóm thợ nghèo, làm quen với những
hồi về Kinh, anh không theo cha trở về Huế mà thanh niên cùng lứa tuổi. Ở đâu anh cũng thấy
quyết định đi tiếp xuống phía Nam. Trên nhân dân lao động bị đọa đày, khổ nhục.
đường từ Quy Nhơn vào Sài Gòn, Nguyễn Tất Nguyễn Tất Thành cũng hay đến những cửa
Thành dừng chân ở Phan Thiết. Ở đây anh xin hàng ở gần cảng Sài Gòn, nơi chuyên nhận giặt
vào làm trợ giáo (moniteur), được giao dạy một là quần áo cho các thủy thủ trên tàu Pháp, để
số môn, đồng thời phụ trách các hoạt động tìm cách xin việc làm trên tàu, thực hiện ước
ngoại khóa của Trường Dục Thanh, một trường mơ có những chuyến đi xa.
tư thục do các ông Nguyễn Trọng Lội và Nguyễn Sinh Cung - Nguyễn Tất Thành
Nguyễn Quý Anh (con trai cụ Nguyễn Thông, sinh ra và lớn lên khi nước ta bị thực dân Pháp
một nhân sĩ yêu nước) thành lập năm 1907. xâm lăng và đã trở thành một nước thuộc địa
Ngoài giờ lên lớp, Nguyễn Tất Thành tìm nửa phong kiến. Nhân dân bị nô lệ, đói khổ,
những cuốn sách quý trong tủ sách của cụ lầm than. Quê hương có truyền thống đấu
Nguyễn Thông để đọc. Lần đầu tiên anh được tranh anh dũng, chống giặc ngoại xâm. Thời
tiếp cận với những tư tưởng tiến bộ của các nhà gian 10 năm sống ở Kinh đô Huế - trung tâm
19 20
