Page 598 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

chúng tôi, người da trắng nào cũng là người Pháp. Người Pháp đã nói thế. Và từ
thuở ấy, tôi rất muốn làm quen với nền văn minh Pháp, muốn tìm xem những gì
1
ẩn giấu đằng sau những chữ ấy” .
Ngày 18/6/1919, thay mặt Hội những người yêu nước Việt Nam ở Pháp,
Anh, Nguyễn Tất Thành đã gửi tới Hội nghị Vécxây bản Yêu sách của nhân dân
Việt Nam nhưng không được các nhà chức trách chấp nhận; hành động này gây
ra tiếng vang lớn trong dư luận nước Pháp và trên thế giới. “Từ ngày Nguyễn Ái
Quốc gửi bản yêu sách đến Hội nghị thì Việt kiều hướng cả về anh… Việt kiều
tìm đến với Nguyễn Ái Quốc để được anh khuyên bảo, giao nhiệm vụ… và vạch
ra cho họ cần phải đi theo con đường nào. Vậy là từ Pari, Nguyễn Ái Quốc đã
2
gieo hạt giống cách mạng khắp bốn phương trời” .
Quá trình tìm tòi, khảo nghiệm, Nguyễn Ái Quốc đã vượt mọi khó khăn để
nhìn nhận thấu đáo những xu hướng, con đường cách mạng khác nhau trên thế
giới. Độc lập, tự do của Trung Quốc sau Cách mạng Tân Hợi (1911) cũng là một
thứ độc lập, nhưng chưa phải là độc lập thực sự và triệt để vì giai cấp tư sản dân

tộc Trung Quốc chưa thể đưa nhân dân Trung Quốc thoát khỏi được nanh vuốt
của chủ nghĩa đế quốc lúc này. Còn cách mạng Mỹ, cách mạng Pháp (bao gồm
cả cách mạng tư sản 1789 và cách mạng vô sản - Công xã Paris 1871) cũng đã
bộc lộ rõ những hạn chế của nó. Người đã giải đáp một cách ngắn gọn và rõ
ràng về vấn đề này: “Cách mệnh Pháp cũng như cách mệnh Mỹ, nghĩa là cách
mệnh tư bản, cách mệnh không đến nơi, tiếng là cộng hoà và dân chủ, kỳ thực
trong thì nó tước lục công nông, ngoài thì nó áp bức thuộc địa. Cách mệnh đã 4
lần rồi, mà nay công nông Pháp hẵng còn phải mưu cách mệnh lần nữa mới
3
hòng thoát khỏi vòng áp bức. Cách mệnh An Nam nên nhớ những điều ấy” .
Trải qua những chuyến đi và khảo nghiệm trong nhiều năm ròng với tư duy độc

lập, tự chủ, sáng tạo nên Người nhận thấy chế độ tư bản có nhiều khuyết tật và
đánh giá đúng bản chất của cách mạng tư sản là không triệt để, không đến nơi.
Xuất phát từ tư duy độc lập, tự chủ để dân tộc độc lập hoàn toàn, nhân
dân hạnh phúc thật sự, Người nói: “Chúng ta đã hy sinh làm cách mệnh, thì
nên làm cho đến nơi, nghĩa là làm sao cách mệnh rồi thì quyền giao cho dân
chúng số nhiều, chớ để trong tay một bọn ít người. Thế mới khỏi hy sinh
4
nhiều lần, thế dân chúng mới được hạnh phúc” . Người xác định rõ chỗ dựa
cho cách mạng Việt Nam phải là cách mạng vô sản thế giới, là cách mạng
Nga và Quốc tế Cộng sản: “Trong thế giới bây giờ chỉ có cách mệnh Nga là
đã thành công và thành công đến nơi, nghĩa là dân chúng được hưởng cái

__________
1. Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016, tr. 28-29.
2. Charles Fourniau, Ho Chi Minh - Notre camarade, Nxb. Sociales, Paris, 1970, p. 29.
3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 2, tr. 296.
4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 2, tr. 292.

596