Page 703 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

thuộc địa. Người nói: “Còn các đảng cộng sản của chúng ta như Đảng Cộng sản
Anh, Hà Lan, Bỉ và các đảng cộng sản các nước khác mà giai cấp tư sản ở đấy
chiếm giữ thuộc địa, thì đã làm những gì? Các đảng này, từ khi chấp nhận bản

luận cương của Lênin, đã làm được những gì để giáo dục cho giai cấp công nhân
nước mình tinh thần quốc tế chủ nghĩa chân chính, tinh thần gần gũi với quần
chúng lao động các nước thuộc địa? Tất cả những việc mà các đảng của chúng ta
đã làm về mặt này, thật hầu như chưa có gì cả. Còn về tôi, là một người sinh
trưởng ở một nước hiện nay là thuộc địa của Pháp và là một đảng viên Đảng
Cộng sản Pháp, tôi lấy làm tiếc phải nói rằng Đảng Cộng sản Pháp chúng tôi
làm rất và rất ít cho các nước thuộc địa. Báo chí cộng sản chủ nghĩa có nhiệm vụ
làm cho các chiến sĩ của chúng ta hiểu rõ vấn đề thuộc địa, làm thức tỉnh sự
đồng tình hưởng ứng của quần chúng lao động ở các nước thuộc địa, tranh thủ
họ tham gia sự nghiệp của chủ nghĩa cộng sản. Thử hỏi báo chí đó đã làm được
1
gì? Không được gì hết” .
Thứ ba, từ những luận điểm khoa học trong Luận cương, Nguyễn Ái Quốc

có cơ sở để đánh giá chính xác khả năng cách mạng của các dân tộc thuộc địa và
thực hiện đoàn kết các dân tộc thuộc địa.
Vốn có đầu óc khoa học, rất coi trọng thực tiễn, nhớ lời căn dặn: không
được rập khuôn theo phương Tây, Nguyễn Ái Quốc đã dành nhiều thời gian,
công sức, đi sâu vào tình hình lịch sử, xã hội, tìm hiểu những điều kiện riêng của
phương Đông, của châu Á, của Đông Dương và Việt Nam. Nguyễn Ái Quốc đã
phát hiện những khó khăn của các nước phương Đông trong việc tổ chức xây
dựng lực lượng, đoàn kết quốc tế, tranh thủ sự giúp đỡ từ bên ngoài để tiến hành
thắng lợi sự nghiệp đấu tranh giải phóng. Đó là những vấn đề như: Sự ít am hiểu
hoặc am hiểu chưa sâu sắc những vấn đề chính trị; Do đặc điểm nền sản xuất

nhỏ nên không thấy đầy đủ tầm quan trọng của vấn đề tổ chức; Sự cô lập đóng
kín trong quan hệ quốc tế. Riêng ở Việt Nam, Nguyễn Ái Quốc nhận thức rõ:
chính thói bảo thủ, trì trệ của Nho giáo đã làm cho những người yêu nước Việt
Nam không thể hiểu được vai trò, vị trí lịch sử của quần chúng lao động trong
đấu tranh giai cấp xã hội. Và do đó, cũng không hiểu được vấn đề chính trị, vấn
đề tổ chức quần chúng đấu tranh, trong sự nghiệp giải phóng đất nước khỏi ách
thực dân là quan trọng đến mức nào, có ý nghĩa quyết định ra sao. Kết quả, hoạt
động yêu nước của họ cho đến trước Phan Bội Châu vẫn không ra khỏi con
đường: cứ phải cố tìm cho được một ngọn cờ hoàng tộc, lực lượng đấu tranh mà
họ tập hợp không ngoài những trí thức, những tầng lớp tiểu tư sản thành thị,
thậm chí cả người có của. Còn đường lối đấu tranh thì gần như không xác định
được dứt khoát, rõ ràng, có cơ sở khoa học, do không có được trình độ phương

pháp phân tích kinh tế - xã hội một cách cụ thể. Chính cụ Phan Bội Châu cũng
__________
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 1, tr. 300.

701