Page 954 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 954
trị nhân dân mình. Bởi vậy, Người quyết định đi sang phương Tây, sang Pháp:
“Tôi muốn ra nước ngoài, xem nước Pháp và các nước khác. Sau khi xem xét họ
1
làm như thế nào, tôi sẽ trở về giúp về giúp đồng bào chúng ta” . Sang phương
Tây, không chỉ là sang nơi có kẻ thù của dân tộc mình mà cũng là sang nơi phát
triển nhất thế giới lúc bấy giờ, mà sự hùng cường của Nhật Bản ở Á Đông cũng
chính là do đã biết áp dụng những thành tựu của phương Tây. Nhưng khác với
những người khác, Hồ Chí Minh không phải là người Việt Nam đầu tiên đến
Pháp hay phương Tây, nhưng lại là người đầu tiên nhìn thấy bản chất bên trong
từ những cảnh đối lập bên ngoài ở xã hội nơi đây. Hóa ra ở Pháp cũng có những
người nghèo khổ như xứ mình, hóa ra người Pháp ở chính quốc tốt và lịch sự
hơn những tên thực dân ở Đông Dương. Cùng một sự việc nhưng tại sao ở Pháp
thì lại bị cấm, thậm chí bỏ tù mà ở thuộc địa thì lại diễn ra công khai và được
tiếp tay, khuyến khích phát triển của chính quyền cai trị… Điều đó, khiến cho
Người muốn đi sâu nghiên cứu cho rõ hơn, không chỉ ở Pháp mà ở nhiều nơi
khác để có được nhìn nhận đúng đắn nhất.
Hồ Chí Minh đã hòa mình vào cuộc sống của nhân dân lao động, sống
cuộc sống của người dân lao động, đi khắp nơi để tìm hiểu về tình cảnh của
nhân dân thế giới. Điều đó, cho phép Người tìm ra bạn đồng minh và kẻ thù
trong từng nước đế quốc, đã hiểu tất cả những gì ẩn dấu phía sau khẩu hiệu cao
đẹp mà chúng đặt ra. Điều đọng lại sâu sắc nhất với con người Việt Nam này là
hình ảnh tương phản, tầng lớp trên sống một cách xa hoa thừa thãi, trong khi
tầng lớp dưới, những người lao động sống trong cơ cực và nghèo khó. Từ đó,
Hồ Chí Minh đã đi đến kết luận: “dù màu da có khác nhau, trên đời này chỉ có
hai giống người: giống người bóc lột và giống người bị bóc lột. Mà cũng chỉ có
2
một mối tình hữu ái là thật mà thôi: tình hữu ái vô sản” . Như vậy, nhờ có sự trải
nghiện mà Hồ Chí Minh đã nhìn thấy được bản chất của đế quốc thực dân, đồng
thời cũng tìm thấy khả năng tập hợp lực lượng, tìm được bạn đồng minh cho
cuộc đấu tranh của nhân dân mình. Chủ nghĩa đế quốc rất mạnh, nhưng nó cũng
có nhiều điểm yếu, nhân dân thuộc địa tuy bị áp bức, nhưng ở đâu cũng tràn đầy
khát vọng tự do, nếu biết đoàn kết họ sẽ trở thành một lực lượng khổng lồ.
Hồ Chí Minh nhận thấy: “từ lâu, chủ nghĩa tư bản phương Tây như con rắn
nhiều đầu, thấy châu Âu là nơi quá chật hẹp để bóc lột và máu của vô sản châu
Âu không đủ dồi dào để thoả mãn thèm khát, nó bèn vươn những cái vòi khủng
khiếp của nó tới khắp nơi của quả đất. Bọn tư bản Anh, Đức hoặc Pháp, tất cả
3
đều tương xứng nhau” .Chúng không thể tồn tại được nếu thiếu những vệ tinh.
Cho nên “Ngày nay không còn là lúc phải đặt vấn đề Đảng có cần hay không
__________
1. Trần Dân Tiên, Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, Sđd, tr. 16.
2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 1, tr. 287
3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 1, tr. 31.
952