Page 79 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 79
Giống như nhiều công trình kiến trúc cổ đại đồ
sộ khác ở Đông Nam Á, Thạt Luổng cũng chịu ảnh
hưởng khá đậm nét của phong cách nghệ thuật kiến
trúc Ấn Độ. Đây là hình ảnh tượng trưng cho núi vũ
trụ Mêru - dãy núi Hymalaya thần thoại quanh năm
tuyết phủ và rực rỡ ánh mặt trời, trung tâm của vũ
trụ, nơi cư trú của các vị thần linh Ấn Độ giáo. Đỉnh
trung tâm của tháp là đỉnh thần sơn Meru, các tháp
nhỏ bao quanh là các vòng núi, những bậc tam cấp
trang trí hình thủy quái Macara và thần rắn Naga
biểu trưng cho nước của đại dương... Cấu trúc ba
phần của tháp biểu thị cho quan niệm của Phật giáo
tiểu thừa về sự giải thoát con người ra khỏi ba loại
khổ gắn liền với Tam giới (dục giới, sắc giới và vô sắc
giới) nhằm đạt đến trạng thái vô tướng (anamitta)
và siêu thế giới. Ba vòng hồi lang của Thạt Luổng là
hình ảnh của Tam giới và khối trung tâm chính là
siêu thế giới.
Mô hình Thạt Luổng hiển nhiên là mô hình tháp
Phật giáo có nguồn gốc Ấn Độ. Có thể dễ dàng bắt
gặp bóng dáng của mô hình này trong rất nhiều công
trình kiến trúc của Ấn Độ và một số quốc gia Đông
Nam Á. Thạt Luổng vừa có sự kế thừa những ảnh
hưởng từ mô hình đó, lại vừa có những sắc thái kiến
trúc riêng của Lào. Hình dáng cao vút như mũi tên
của đỉnh Thạt Luổng không làm cho nó tách rời mà
lại hòa nhập vào khối trung tâm như một thể hoàn
chỉnh, mặc dù nó gợi cho người xem phảng phất hình
bóng của các tháp Thái Lan thời Ayutthaya ở các thế
kỷ XV - XVIII. Khối thân hình bán cầu của tháp tuy
77