Page 143 - Microsoft Word - KE CHUYEN DANH NHAN VIET NAM....doc
P. 143
viÖc ®¾p l¹i hai con voi kh¸c. Khi voi ®¾p xong,
mét h«m «ng ra ®×nh ch¬i, thÊy voi ®¾p cã ®ñ c¶
®Çu, ®u«i, tai, vßi, mµ chØ c¸i “kia” th× kh«ng cã,
«ng liÒn n¶y ý, nhÆt g¹ch non ®Ò ngay lªn t−êng
®×nh mét bµi th¬ N«m nh− sau:
CAO B¸ QU¸T Khen ai khÐo khÐo ®¾p ®«i voi,
§ñ c¶ ®Çu ®u«i ®ñ c¶ vßi.
ChØ cã c¸i kia sao ch¼ng thÊy?
1. KhÝ ph¸ch ngang tµng
Hay lµ thÇy lý bít ®i råi!
Cao B¸ Qu¸t (1808-1855) , tù Chu ThÇn, hiÖu Lý tr−ëng ra ®×nh ®äc th¬ tøc l¾m, nh−ng
1
Cóc §−êng, biÖt hiÖu MÉn Hiªn. ¤ng lµ ng−êi kh«ng biÕt «ng cö, «ng tó nµo ®· nãi mãc m×nh
lµng Phó ThÞ, huyÖn Gia L©m, tØnh B¾c Ninh (nay nh− vËy. Sau cã mÊy ®øa trÎ nãi, h¾n míi biÕt lµ
lµ x· Phó ThÞ, huyÖn Gia L©m, Hµ Néi). Lµ em cña Cao B¸ Qu¸t. Kh«ng ngê mét th»ng nh·i cßn
sinh ®«i víi Cao B¸ §¹t (1808 - 1855). Cha cña ®Ó chám mµ ®· ngç ng−îc ®Õn thÕ, h¾n ®ïng ®ïng
«ng muèn sau nµy con c¸i m×nh sÏ trë thµnh vµo nhµ l«i «ng ra ®Ó trÞ téi.
r−êng cét cña triÒu ®×nh, nªn lÊy tªn cña hai hiÒn Nh−ng khi gi¸p mÆt th× «ng l¹i c·i b−íng r»ng:
sÜ ®êi Chu còng lµ hai anh em sinh ®«i ®Ó ®Æt tªn - T«i thÊy voi kh«ng cã c¸i Êy, v¶ l¹i c¸c cô
cho hai con. ngµy x−a ®· nãi: “Ch−a lµm x· ®· häc ¨n bít”, nªn
T−¬ng truyÒn, ngay tõ nhá, Cao B¸ Qu¸t ®· næi t«i vÞnh bµi th¬ Êy ch¬i. VËy chø «ng cã ¨n bít ®©u
tiÕng thÇn ®ång, vµ còng ngay tõ nhá «ng ®· cã mµ «ng ph¶i bËn lßng!
nh÷ng hµnh ®éng “ph¶n nghÞch” t¸o b¹o. ThÕ lµ lý tr−ëng ®µnh cøng l−ìi, t−ng höng bá
ë lµng «ng cã ng«i ®×nh, tr−íc cöa ®×nh cã ®¾p vÒ kh«ng d¸m h¹ch s¸ch g× n÷a. Cßn bè «ng th×
®«i voi chÇu rÊt ®Ñp, nh−ng råi thêi gian ®i qua, thÊy con ¨n nãi cøng cái, s©u cay, nªn còng tha
m−a n¾ng d·i dÇu, ®«i voi Êy còng bÞ h− ho¹i ®i. cho kh«ng ®¸nh ®ßn.
Lµng bÌn bá tiÒn vµ giao cho lý tr−ëng tr«ng nom L¹i mét h«m kh¸c, Cao B¸ Qu¸t tõ B¾c Ninh
_______________ sang ch¬i Hµ Néi. BÊy giê Qu¸t vÉn cßn lµ mét
cËu häc trß ®Ó chám. Qu¸t thÊy Hµ thµnh cã vÎ
1. Theo Tõ ®iÓn t¸c gia ViÖt Nam, Nxb. V¨n hãa - TT,
1999, tr. 78, Cao B¸ Qu¸t sinh n¨m 1809, mÊt n¨m 1854. nhén nhÞp kh¸c th−êng, hái ra míi biÕt lµ Vua
141 142
