Page 133 - http://tvs.vsl.vn/trienlam
P. 133
hiện trong ứng xử ngoại giao của người Việt. Khi toang bức trướng. Viên tể tướng tức giận lắm, cật
Ô Mã Nhi phủ đầu sứ giả người Việt, cho rằng vấn: "Sao quan chánh sứ dám xé bức trướng của
quân lính Việt thích vào tay hai chữ "Sát Thát" là ta?". Mạc Đĩnh Chi bình thản đáp: "Tôi thấy
có ý khinh nhờn thiên binh, sứ giả Đỗ Khắc người xưa chỉ vẽ cây mai và chim sẻ chứ chưa
Chung mềm mỏng đáp lại: "Đó là vì quân sĩ có thấy ai vẽ trúc và chim sẻ vì trúc là quân tử, chim
lòng trung phẫn nên tự chạm lấy. Nào phải ai xui, sẻ là tiểu nhân. Nay ngài lấy trúc với chim sẻ
Quốc Vương chúng tôi quả tình không biết việc thêu vào trướng như vậy là đặt tiểu nhân ở trên
ấy. Chó nhà cắn người không phải tự chủ nó. Sao quân tử. Tôi sợ đạo tiểu nhân lớn lên, đạo quân tử
tướng quân lại trách cứ?". Khi Ô Mã Nhi nạt nộ: mòn đi nên tôi vì thánh triều mà từ bỏ nó". Cách
"Bọ ngựa đá xe liệu ra thế nào?" thì y đã nhận đối đáp thông minh đã khiến cho Mạc Đĩnh Chi
được một câu trả lời vừa khôn ngoan, vừa dũng thoát khỏi thế lố bịch, không bị coi là ngu dốt.
cảm: "Hiền tướng không thi hành cái kế của Hàn Ứng đối linh hoạt không chỉ giữ được quốc thể mà
Tín, đánh nước Yên đóng quân ở đầu cõi, đưa thư còn tỏ rõ khí phách oai hùng của dân tộc. Một lần,
báo trước, lúc đó nếu không hiểu mới là có lỗi". Trần Vĩnh Tuy được nhà Mạc cử lên tận đầu cõi
Người ta thường nói "thú cùng thì cắn, chim cùng để nhận thư do sứ nhà Minh mang sang. Nghi
thì mổ: cầm thú còn thế huống chi là người". Dọa thức tiếp thư thường là bức thư của "Thiên triều"
nạt mãi mà không khuất phục được sứ giả, Ô Mã được đặt vào một cái khay, trên khay phủ một
Nhi đành phải nhận chiếu thư của vua Trần để tấm lụa hoặc thư được để trong một ống quyển
chuyển đến chủ tướng Thoát Hoan. sơn son thếp vàng. Người trao thư hai tay nâng
Đối đáp giỏi, chuyển từ thế bị động sang chủ thư lên, người nhận thư quỳ xuống đưa hai tay
động cũng là một biểu hiện ứng xử ngoại giao tài lên khỏi đầu đỡ lấy. Lần này, sứ nhà Minh vẫn
tình của người Việt. Khi Mạc Đĩnh Chi vào thăm ngồi yên trên mình ngựa, mặt đầy vẻ cao ngạo,
phủ tể tướng ở kinh đô nhà Nguyên, ông nhìn buộc thư vào đầu một ngọn giáo đưa ra. Tình thế
thấy một con chim sẻ đậu trên một bụi trúc ở gian lúc ấy thật khó xử. Nhận thư tức là quy phục
chính sảnh. Ông chạy lại toan bắt chim thì mới trước mũi giáo nhà Minh, vừa nhục quốc thể, vừa
biết mình nhầm. Đó là bụi trúc và con chim sẻ nhục mệnh vua. Không nhận hóa ra là run sợ
được thêu tuyệt khéo trên một bức trướng. Thấy trước uy lực của "Thiên triều". Sau một thoáng bối
vậy các quan Tàu cười reo hô hố, cho ông là người rối, Trần Vĩnh Tuy giật phắt ngay cái mộc trong
quê mùa. Tức giận, Mạc Đĩnh Chi thẳng tay xé tay một người lính, nhảy phắt lên mình ngựa,
131 132
