Page 81 - http://tvs.vsl.vn/trienlam
P. 81
Ngoài ra, trong ứng xử cá nhân, người Việt rất Người Việt có tính hiếu khách. Dân gian có câu
chú ý tới việc đi, đứng, nằm, ngồi, điều này đặc "tiền chủ hậu khách", đấy là một quy định cho
biệt quan trọng đối với phụ nữ. Có biết bao con ứng xử cá nhân. Khi khách đến nhà, chủ phải đi
mắt theo dõi một cô gái từ nhỏ cho tới khi lớn lên. trước dẫn đường. Nhưng khi khách muốn về thì
Và không chỉ theo dõi mà còn xét đoán, cân nhắc, phải "tiền khách hậu chủ" chủ tiễn khách chứ
chọn lựa xem người con gái ấy có đủ "tiêu chuẩn" không phải muốn đẩy khách về cho nhanh. Người
để hòa nhập vào gia đình họ không? Bởi thế, các Việt có câu "Nhịn miệng đãi khách". Dù cuộc sống
cô gái ngày xưa rất cẩn thận: khó khăn đến đâu, có khách xa đến chơi, chủ nhà
Em không dám đi mau bao giờ cũng ân cần mời khách ở lại dùng cơm. Có
Sợ chàng chê hấp tấp quan niệm cho rằng điều này bắt nguồn từ thói sĩ
Số gian nan không giàu. diện, sợ làng nước người ta trông vào. Điều này có
(Nguyễn Nhược Pháp: Chùa Hương) thể đúng với một số người nhưng nhìn chung,
Ngày xưa, phụ nữ đi vung vẩy hai tay, đi chân người Việt rất coi trọng đời sống tình cảm. Bởi
chữ bát sẽ bị xem là một con người "đểnh đoảng", vậy, khách đến chơi nhà với họ là một nguồn vui.
không biết thu vén cho gia đình. Đi kiểu như rắn Thông thường, khách đàn bà do phụ nữ tiếp và
lượn thường gợi cảm giác "ham vui" và đó là điều ngồi cùng mâm. Khách đàn ông do nam giới tiếp.
tối kỵ đối với phụ nữ. Không bao giờ vợ ngồi ăn cùng mâm với khách
Vì quan hệ giữa cá nhân với làng xã rất chặt đàn ông của chồng, ngược lại, chồng cũng không
chẽ nên bước chân ra khỏi ngõ là phải hỏi, phải bao giờ ngồi ăn với khách của vợ. Khi bưng mâm
chào và nhường đường cho người bề trên. Quy lên, vợ chồng chủ nhà không ăn cơm cùng khách
định này có lẽ khó tìm thấy ở những cộng đồng xã thì phải đứng ra mời cơm để tỏ ý vui mừng khi
hội khác. khách ở lại xơi cơm với gia đình. Khách của cha
Bước chân vào bất cứ gia đình người Việt thì con không được ngồi cùng mâm, trừ trường
nào, ta cũng bắt gặp bàn thờ tổ tiên. Bàn thờ hợp khách đòi hỏi muốn được cùng nói chuyện.
thường được kê ở gian giữa, nhìn ra phía cửa. Khi ấy, con không được ngồi cùng khách của cha
Người ý tứ, biết ứng xử là người không bao giờ trên sập giường mà phải lấy ghế ngồi bên cạnh
ngồi quay lưng hoặc nằm quay chân về phía bàn hoặc phải đứng để hầu chuyện, hầu rượu, hầu
thờ bởi đối với người Việt, bàn thờ tổ tiên là một cơm khách.
cái gì đó rất linh thiêng. Trong quan niệm của người Việt, một cá nhân
79 80
