Page 893 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

dịch nhưng cũng cần nhìn rõ khuyết điểm của ta để sửa chữa; cần
tránh bi quan, đồng thời phải tránh chủ quan tự mãn”.
Nghiên cứu về quân đội ta, khi nói về sự giáo dục của Tổng Tư
lệnh Võ Nguyên Giáp đối với cấp dưới sau mỗi chiến dịch, Tướng

Pháp Raun Xalăng đã có lý khi nhận xét trong hồi ký rằng: “Mỗi
lời phê bình của thủ trưởng đều thấm xuống dưới và các bài học
vừa rút ra đều được vận dụng vào nhiệm vụ chiến đấu tiếp theo.
Một quân đội như vậy là một công cụ chiến đấu không gì có thể so
sánh được”.

IV- CÂY ĐẠI THỤ RỢP BÓNG NHÂN VĂN

Với những tình cảm và lòng mến phục đặc biệt, anh em cựu
chiến binh lớn tuổi công tác ở cơ quan Tổng hành dinh trước đây
thường nói với nhau về niềm tin yêu và ngưỡng mộ của toàn dân,
toàn quân đối với Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp. Tình cảm đó bắt

nguồn từ đâu? Từ thực tế cuộc sống và chiến đấu của ông trong
hơn 30 năm cầm quân, dưới con mắt của bạn bè trong và ngoài
nước, của cán bộ cấp dưới ở đơn vị cũng như trong cơ quan Tổng
hành dinh, của các tầng lớp nhân dân từ Bắc vào Nam và xa hơn
nữa, còn từ những kỷ niệm cũ nặng tình thầy trò vẫn lắng đọng

trong lòng học sinh Thăng Long những năm 30 của thế kỷ trước.
Người ta nói về tài thao lược của ông một phần - tất nhiên là
phần chủ yếu - nhưng cũng có những việc chỉ có thể thấy ở Võ
Nguyên Giáp, những việc cụ thể rất Võ Nguyên Giáp. Ví như mấy
dòng, chỉ mấy dòng thôi, tỏ lòng thương tiếc Văn Cao khi người
nhạc sĩ (mà ông gọi là “tài ba xuất chúng”) này qua đời. Hay ví như
bức thư gửi nhân dân một xã vùng cao Nguyên Bình, Cao Bằng,

891