Page 98 - 9786045773079
P. 98

là những mái tranh dột nát, dột đến nỗi trời mưa   với chế độ giáo dục ấy thì có những con người đi
 học sinh phải đội nón để che cho sách vở.   truyền bá giáo dục ấy.
 Điều quan trọng nhất là nội dung giáo dục ở đây   Nhưng  ở Quốc học có  cả thầy người Pháp và
 không phù hợp với bậc học Thành chung. Người ta   người Việt. Ngay số thầy người Pháp cũng có thầy
 dạy tiếng Pháp, tập dịch và tập nói tiếng Pháp để   có lương tâm nghề nghiệp. Còn các thầy người Việt,
 phục vụ yêu cầu cai trị và khai thác của người Pháp   phần đông biết trọng nhân phẩm, quý tự do. Nhiều
 là chủ yếu. Kèm theo  đó, một phần người Pháp   thầy công khai chống lại nhà nước bảo hộ.
 muốn gieo rắc tư tưởng sùng ngoại hiếu kỳ nhằm   Phong trào đọc Tân thư có sự tham gia của các

 biến thanh niên học sinh thành những con người   thầy giáo và học sinh Quốc học đã làm cho thực
 vong bản. Chúng hy vọng lớp trẻ này sẽ quên Tổ   dân Pháp lo sợ. Chúng bỏ tù được một số người
 quốc của họ để phụng sự một tổ quốc khác, tổ quốc   đọc sách nhưng hiểu sao được suy nghĩ của họ sau
 của những kẻ đi áp bức, bóc lột dân tộc mình.   những trang Tân thư, thậm chí những trang sách
 Đốc học trường lúc đó là Lôgiu, kẻ đã có mặt   chưa dịch thuật và in ấn xong thì đã bất cập với
 trong đội quân viễn chinh Pháp. Bàn tay lông lá   thời cuộc lúc ấy.
 của ông ta chưa gột hết máu của nông dân Yên Thế.
 Ông ta đã bị quân của cụ Đề Thám bắt làm tù binh   Trên trường  đấu tranh cách  mạng của nước
 rồi được trao trả. Chính quyền thực dân coi thành   nhà lúc này nhiều xu hướng hoạt động yêu nước
 tích bắn giết dân thuộc địa của Lôgiu là “công lao   cùng xuất hiện: phong trào  Đông Du với chủ
 khai hóa”  nên  đưa ông ta lên làm  đốc học một   trương vũ trang bạo động; Hội Duy Tân và Trường

 trường bảo hộ to nhất xứ.    Đông Kinh nghĩa thục với chủ trương cải lương.
 Ngoài Lôgiu cũng có những giáo viên vừa là   Hai chủ trương ấy đều xuất phát từ một cội nguồn
 quan văn vừa là quan võ như Quâynhắc, vì ôm   là chủ nghĩa yêu nước.
 mộng mở thêm đất thực dân cho Đại Pháp mà bỏ   Anh Nguyễn Sinh Côn đã không theo Sào Nam
 xác ở một thuộc địa mới và Lơ Bơrítđơ - kẻ đã vứt   Phan Bội Châu sang Nhật và anh cũng không tán
 bỏ các sách giáo khoa, khoác súng thép nhảy lên   thành chủ trương dựa vào Pháp mà cải cách chế độ
 đến hàm thiếu tướng rồi trở lại chém giết nhân dân   quan trường để duy tân đất nước của Tây Hồ Phan
 thành Huế sau ngày  chúng ta  giành  được chính   Chu Trinh. Nhưng những hoạt  động cụ thể của
 quyền từ tay quân đội Nhật. Kể thì nhiều, tóm lại   quần chúng do ảnh hưởng của các cuộc vận động ấy

    95           96
   93   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103