Page 95 - 9786045773079
P. 95
Cụ Phạm Gia Cần gắng gượng kể với chúng tôi
như vậy. Hình như cụ thấy đây là một việc làm thật
kịp thời nên cụ đã dồn hết sức lực.
Năm ngày sau khi rời khỏi những vườn dâu, bãi
mía của đất Gôi, Choi quê vợ của cụ Cần, chúng tôi
nhận được tin cụ không còn nữa. TRƯỜNG QUỐC HỌC HUẾ
N
hững hạt gạo de, gạo hẻo của đồng ruộng
Phú Vang, Phú Lộc, những con tôm, con
bống của Cửa Thuận, sông Hương đã tiếp sức cho
những đồng khoai, bãi lúa của xứ Nghệ cần cù
nuôi người học sinh tiểu học trường Pháp - Việt
Đông Ba. Anh Côn đã đi qua khoảng thời gian dịu
dàng nhưng không kém phần vất vả ấy để bước
đến những tháng năm khắc khổ khẩn trương ở
trường Quốc học.
Ở cái nhà trường bảo hộ nằm vào khoảng giữa
Hoàng thành và dinh Khâm sứ ấy, tuy không đầy
đủ nhưng cũng phản ánh được những nét cơ bản
của chế độ thực dân phong kiến.
Hồi đó, trong lý lịch trường còn giữ được Nghị
định thành lập của Toàn quyền Rútxô ký ngày
18/11/1896. Nghị định ghi rõ: “Trường đặt dưới
quyền kiểm soát của Khâm sứ Trung Kỳ”. Thế là
khi anh Côn được nhận vào, trường đã có trên mười
tuổi. Nhưng bên trong cái cổng có tấm biển đồ sộ
quảng cáo - đó là trường học cao nhất của Trung Kỳ -
93 94
